293 Cu Chinh pagoda

Chùa Bồ Đề (Cự Chính)

sông Tô Lịchthời Lê trung hưngquận Thanh Xuân

Chùa Cự Chính tương truyền có từ thời Trần. Tên chữ: Bồ Đề Tự. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1990). Vị trí: số 190 phố Quan Nhân, XRX5+XR, Thanh Xuân, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 6 km (hướng 8 h). Trạm bus lân cận: 54 Vũ Trọng Phụng (xe 29, 44), 322 Nguyễn Trãi (01, 02, 05, 19, 21, 27, 29, 44).

Lược sử

Ngôi chùa của làng Mọc Cự Chính xưa kia có tên chữ là Bồ Đề Tự, tương truyền được xây từ thời Trần. Quanh đây vẫn còn lại một số gò nhỏ gọi chung là Đống Thây, tương truyền là nơi chôn xác giặc Minh bị nghĩa quân Lam Sơn do tướng Lý Triện chỉ huy tiêu diệt trong ngày 20 tháng 9 năm Bính Ngọ (1426). Sau đó có một cánh quân Lam Sơn từng đóng bản doanh tại chùa này và tại đình Cự Chính trong chiến dịch bao vây thành Đông Quan để tiến tới thắng lợi cuối cùng của Lê Lợi.

Ngày 28-9-1990, chùa Bồ Đề cùng đình Cự Chính và gò Đống Thây được xếp hạng Di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Chùa Cự Chính. Photo NCCong ©2014

Chùa Bồ Đề Tự trải qua mấy thế kỷ đã nhiều lần được sữa chữa. Đến năm 1998 rồi thập niên tiếp theo, chùa liên tục được trùng tu và tôn tạo trên nền cũ. Đi bên ngoài chỉ nhìn thấy hông chùa qua hàng rào sắt trên bức tường dài dọc hè phố Quan Nhân rất hẹp.

Kiến trúc

Hai cổng chùa nằm cách nhau bởi một cái ao nhỏ ở mé phía đông, cổng chính là một nghi môn tứ trụ sơn màu nâu đậm. Đi qua cổng vào trong thì thấy dáng vẻ chùa ngày nay vẫn còn một phần mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn, nhưng di tích xưa thì không còn bao nhiêu.

Chùa quay hướng nam, tam quan có gác chuông, gian giữa cao 3 tầng. Du khách bước qua sân trước lên thềm rồng rồi vào tòa tiền đường 5 gian 2 chái. Nằm song song sau tiền đường là thượng điện xây kiểu 2 tầng 8 mái, kết nối với hậu cung thành hình “chữ Đinh”. Bên hông thượng điện có hàng hiên cột đá dẫn vào khu vực phía sau chùa.

Sân chùa Cự Chính. Photo NCCong ©2014

Sân bên hữu chùa có vườn cây, tiểu cảnh và cầu dẫn ra một thủy đình nhỏ, xa hơn là vườn tháp mộ và mấy dãy nhà mới. Cạnh đó có một phương đình 2 tầng 8 mái, trên gác treo quả chuông đồng đúc năm 1822, dưới dựng một tấm bia lớn khắc bài “Bồ Đề tự thuật bi ký” có ghi ngày 5 tháng Chạp năm Bính Tý, Bảo Đại 11 (1936); phía sau bia treo khánh đá.

Sau lưng thượng điện là khu vực hậu đường gồm 2 hành lang đối diện và 2 toà nhà nằm song song, dùng làm nhà Tổ, nhà Mẫu, nhà Ni, nhà khách, tất cả vây quanh ba cạnh của một sân nhỏ có lối thông với cổng phụ cũng dẫn ra phố Quan Nhân.

Di vật

Chùa có đầy đủ hệ thống tượng Phật giáo được tạo tác từ nhiều loại vật liệu khác nhau và bài trí theo kiểu Bắc tông, tất cả đều mới tô lại trong đợt đại tu đầu thế kỷ XXI. Ngoài ra cũng cần kể đến khu vườn tháp với 6 ngôi mộ tổ.

Vườn tháp chùa Cự Chính. Ảnh NCCong ©2014

Trong chùa hiện còn lưu giữ được một số tấm bia đá và các bức cửa võng, hoành phi, đại tự, câu đối cổ... Bên cạnh những đồ thờ tự thông dụng bằng đồng còn có một quả chuông đúc vào năm Gia Long thứ 13 (1814) và một đại hồng chung đúc năm 1822.

Di tích lân cận

©NCCông 2014-2016, Cu Chinh pagoda