Phố Hàng Cót

Phố Hàng Cót dài 400m, từ tháp Hàng Đậu qua Cầu Sắt và các phố Phùng Hưng, Gầm Cầu, Hàng Lược, Hàng Chai đến ngã tư Hàng Mã — Hàng Gà. Nay thuộc phường Hàng Mã, Q.Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 2 km (hướng 1 h). Trạm bus lân cận: 50 Hàng Cót, 3a Phan Đình Phùng, 10 Quán Thánh, 22c Hàng Lược, Đd 16 Phùng Hưng.

Lược sử

Phố Hàng Cót và phố Hàng Gà cùng ở trên một con đường cũ có sẵn từ xưa. Đầu đường này hồi đó ở gần bến sông, có nhiều hộ làm nghề đan cót liếp nên thành tên. Người Pháp gọi là "Rue Takou". Từ năm 1945 thị trưởng Hà Nội Trần Văn Lai đã đặt lại tên như cũ.

• Cầu Sắt Hàng Lược — Hàng Cót. Panorama ©NCCong 2015

Đoạn đầu phố Hàng Cót, từ vườn hoa Hàng Đậu đến Cầu Sắt, tuy ngắn nhưng lại có Toà tháp nước và bót cảnh sát Hàng Đậu nổi tiếng và nhiều biệt thự được làm vào những năm sau 1930. Đoạn cuối phố từ Cầu Sắt đến ngã tư Hàng Gà — Hàng Vải thì có những ngôi nhà lớn do người từ nơi khác tới mua đất và xây mới.

Ngã phố Hàng Cót - Gầm Cầu ©NCCong 2017

Phố Hàng Cót bắt đầu được xây dựng mở mang từ thập niên 1930, 1940. Trước chiến tranh thế giới thứ II đã có nhiều ngôi nhà to đẹp mọc lên. Tuyến đường ray Ngã tư Vọng - Kim Liên - Yên Phụ do người Pháp đầu tư được đặt xong vào năm 1935 và tàu điện có trạm dừng tránh nhau trên con phố này. Tiếng chuông leng keng đã để lại một kỷ niệm không thể quên cho tất cả trẻ em và cư dân đương thời.

Di tích trên phố

Di tích lịch sử và địa chỉ tâm linh tập trung ở khu vực gần cuối phố Hàng Cót. Trước tiên có đền Tam Phủ linh từ ở số nhà 52 thờ Chư Vị, cuối cùng là ngôi chùa Pháp Bảo Tạng ở số 44 được tư nhân xây trong thời kỳ Pháp tái chiếm Hà Nội (1948 - 1954) làm nơi chứa các ván khắc để in Kinh Phật.

Đền Tam Phủ. Ảnh NCCong ©2017

Đặc biệt ở số nhà 54 có ngôi đình Ngũ Giáp của thôn Tân Khai (do 5 giáp họp lại), ban đầu vốn thờ một vị thành hoàng không rõ lai lịch. Về sau do đình Giáp Thượng của thôn Đồng Thuận bị Pháp bắt dỡ để mở đường nên bài vị thành hoàng Lý Tiến, tướng của vua Hùng thứ 6 được đưa về đình Ngũ Giáp để cùng thờ. Tục truyền ngài bị thương nặng khi đánh giặc Ân ở núi Vũ Ninh, quay về tới làng quê thì mất.

Tại đình hiện còn đôi câu đối:
Mộng giáng hoàng long, Tô Lịch giang biên lưu hiển tích
Chỉ thanh danh tướng, Vũ Ninh sơn ngoại lẫm trung can.
(Mộng ứng rồng vàng, còn lưu dấu tích ven sông Tô Lịch
Chí cao tướng giỏi, ngời sáng lòng trung ngoài núi Vũ Ninh)

Ngã phố Hàng Cót - Hàng Chai ©NCCong 2017

Gần ngã ba Hàng Chai — Hàng Cót có ngôi trường THCS Thanh Quan, mang biển số 29, xưa từng là nhà hát đầu tiên của Hà Nội và thường cho các ban nhạc từ Pháp sang thuê làm nơi biểu diễn. Tháng 3 năm 1888, nhiều nhà trên phố bị cháy dữ dội nhưng nhà hát đã may mắn không thiệt hại gì. Đến năm 1916, chính quyền thành phố sửa lại nhà hát thành một trường nữ học dành cho khu vực phía bắc Hà Nội, đặt tên là Ecole Brieux, dân ta quen gọi trường Hàng Cót.

• Ngã ba Hàng Chai — Hàng Cót. Panorama ©NCCong 2014

Đến năm 1991 tàu điện chính thức chấm dứt hoạt động, đường ray bị bóc đi, đầu máy, toa xe ngừng sử dụng. Từ cuối thế kỷ XIX, phố Hàng Cót lại được phát triển về thương mại và mở mang thêm dịch vụ du lịch với các nhà hàng và khách sạn.

Ngã phố Hàng Cót - Hàng Mã ©NCCong 2017

Di tích lân cận

• Chùa Thái Cam: số 16c phố Hàng Gà.
• Chùa Vĩnh Trù: số 59 phố Hàng Lược.
• Đền Phủ Từ (trước là đình Phủ Từ): số 19 phố Hàng Lược.
• Đình Lò Rèn: số 1 phố Lò Rèn.
• Đình và đền Nghĩa Lập: số 32 phố Hàng Đậu.
• Đình Tân Khai: số 44 phố Hàng Vải.
• Mosquée Al Noor: số 12 phố Hàng Lược.

13 pho Hang Cot ©NCCông 2011-2017