394 Ngoc Truc community hall

Đình Ngọc Trục

quận Nam Từ LiêmẢ Lã Nàng Đêsông Nhuệ

Đình Ngọc Trục có từ thế kỷ XVII. Thờ: 4 mẹ con nữ tướng Ả Lã Nàng Đê và công thần Đào Trực. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1992). Vị trí: XQRC+RW, ngõ 93 phố Ngọc Trục, P. Đại Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 12 km (hướng 8 h). Trạm bus lân cận: Ngã 3 Ngọc Trục - Đại Mỗ (xe 57, 89)

Lược sử

Làng Ngọc Trục phía đông bắc giáp sông Nhuệ, phía đông nam giáp đường Tố Hữu, phía tây nam giáp đường Đại Mỗ, ngày nay thuộc phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm. Nhân dân chuyên về làm ruộng trồng lúa và gần đây lại nổi tiếng về đào Tết.

Trước kia dân Ngọc Trục có nghề nông kết hợp với đan bồ, đan cót, vì thế tên làng còn được gọi là Dộc Bồ. Nơi đây lúc đầu vốn là một khối thống nhất cùng với phần làng nhỏ hơn bên bờ bắc sông Nhuệ, về sau chia thành hai thôn độc lập, gồm Dộc Cả (tên chữ Thượng Thư, đầu thời Nguyễn đổi thành Thượng Văn) và Dộc Bé (tên chữ là Trung Văn).

Theo sổ Địa bạ đời vua Gia Long thì diện tích đất canh tác năm 1805 đo được 320 mẫu ruộng. Năm 1928, cả hai làng Dộc có 1675 dân, trai đinh chia thành bốn giáp, cùng thuộc xã Ngọc Trục. Ban đầu họ Bạch chiếm số đông trong làng.

Cổng làng Ngọc Trục. Photo NCCong ©2015

Đình làng Ngọc Trục thờ 5 vị thành hoàng, bao gồm 4 mẹ con nữ tướng Ả Lã Nàng Đê của Hai Bà Trưng và danh thần Đào Trực có công lớn giúp vua Lê Hoàn đánh thắng quân nhà Tống sang xâm lược nước Đại Việt.

Ngày 31-01-1992, đình Ngọc Trục được Bộ Văn hóa—Thông tin xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Kiến trúc và di vật

Đình tọa lạc trên mảnh đất cao ở gần cổng phía bắc làng cũ. Mặt đình quay về phía đông bắc nhìn ra sông Nhuệ. Sau bức bình phong đắp cuốn thư trên tường bao của một ao vuông nhỏ là cổng đình xây kiểu trụ biểu ở giữa, hai bên có cổng phụ.

Sân đình Ngọc Trục. Photo NCCong ©2018

Du khách bước vào một sân nhỏ sẽ thấy giữa 2 nhà giải vũ là tòa phương đình xây chồng diềm 2 tầng 8 mái 4 cột, các đầu đao cong thanh thoát rất đẹp. Tòa đại bái gồm 3 gian 2 dĩ, đầu hồi bít đốc, kết nối với hậu cung 4 gian theo hình chữ “Đinh”. Đáng tiếc trong khuôn viên đã bị lấn chiếm đến sát đình thì cổ thụ cũng không còn và nhà dân mọc lên lô nhô xung quanh.

Trong đình vẫn lưu giữ được một đạo sắc ghi niên đại Cảnh Trị thứ 8 (1670), theo đó vua Lê Huyền Tông phong thành hoàng làng là Ả Lã Nàng Đê (một vị nữ tướng thời Hai Bà Trưng) và 3 người con của bà. Các hiện vật và mảng chạm khắc còn lại mang niên đại nhà Lê Trung hưng và nhà Nguyễn, từ thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XX.

Cổng đình Ngọc Trục. Photo: NCCong ©2018

Panorama

Di tích lân cận

©NCCong 2018, Ngoc Truc community hall