1102 Dai Bi pagoda

Chùa Đại Bi (Ninh Giang)

sông ĐuốngKinh BắcLê trung hưng

Chùa thôn Ninh Giang có từ thế kỷ XVII. Tên chữ: 大悲寺 Đại Bi Tự. Lễ hội: từ mùng 5 đến 7 tháng 2 âl. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1997). Vị trí: 3WJR+35P, Ninh Hiệp, Gia Lâm, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 17km (hướng 1h30). Trạm bus: Gần Đường Vào Đình Xuyên - Ninh Hiệp.

Lược sử

Chùa Đại Bi xây trên đất thôn Ninh Giang 寧江 ven sông Đuống. Các di tích trong vùng gồm: đình Ninh Giang thờ Nguyễn Nộn, điếm Kiều ở xóm 6 thờ Lý Nhũ Thái Lão, từ vũ ở xóm 5 thờ quận công Nguyễn Thọ Tràng, đình Hiệp Phù thờ thần Bạch Sam và vợ là Lý Nương Nương tương truyền đã cùng Thánh Gióng đánh giặc, dinh Thiết Lâm là nơi bà chiêu nghi Nguyễn Thị Huyền (mẹ của công chúa Lê Ngọc Hân) từng ở.

Chùa vốn nằm trên một gò thấp ở ngoài đồng, đầu thế kỷ XX mới có nhà dân vây quanh. Chùa từng bị cháy vào ngày 22 tháng 9 năm Mậu Dần (1938) và được xây lại vào ngày 26 tháng 5 Kỷ Mão (1939). Ngày nay cổng cũ bị bịt, phải mở tam quan mới ở phía Đông Bắc.

Tiền đường chùa Đại Bi ©NCCong 2025

Kiến trúc

Sau tam quan 2 tầng 8 mái là sân, nhà khách và Tăng phòng ở hai bên, cuối sân là nhà Mẫu, bên tay phải có lối vào sân sau. Chùa chính áp lưng vào nhà Mẫu, mặt nhìn chếch về phía Tây Nam qua một gác chuông kiểu phương đình 2 tầng 8 mái 16 cột nằm ở giữa sân sau, tầng dưới có đặt các bia đá. Toà tiền đường 3 gian 2 chái, nối với thượng điện 3 gian qua thiêu hương, bên hữu là nhà Tổ.

Bộ khung tiền đường dựa trên 4 hàng chân cột với kiểu kèo mái có trụ, vì nách kẻ ngồi, các cốn mê được chạm hình rồng chầu. Giữa bờ nóc đắp hình mặt trời, hai bên đắp hình phượng, đầu kìm đắp hình rồng, đầu đao đắp hình cá chép hoá rồng, mái đều lợp ngói mũi hài. Bốn trụ biểu ở mặt tiền đắp câu đối chữ Hán.

Cây hương, bia đá và gác chuông ©NCCong 2025

Di sản

Trong chùa có các bức cốn chạm hình hoa dây và rồng ở dọc 2 bên tường. Hai bức cốn trái và phải bên hàng cột thứ nhất của thượng điện có chạm hình rồng chầu mặt trời và rồng cuốn thuỷ. Bộ vì ở gian giữa làm kiểu vì kèo "chồng rường giá chiêng", chạm hình hoa lá, các đầu kê có khắc hình chữ triện.

Nhà chùa bảo lưu được nhiều hiện vật mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVII như thạch trụ "Thiên đài" được dựng năm Chính Hoà và 5 bức phù điêu tượng hậu tạc bằng đá. Ngoài các pho tượng được làm bằng gỗ và đất còn có 3 bức hoành phi, 7 câu đối chữ Hán và quả chuông đồng đúc năm Cảnh Thịnh 8 (1800), cao 75cm, đường kính 50cm, quai 25cm.

Trong chùa Đại Bi ©NCCong 2025

Năm 1997, chùa Đại Bi được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Di tích lân cận

1102 - chùa Đại Bi ©NCCông 2025