603 Salt street
Phố Hàng Muối
Rue du Sel
Bạch Thái Bưởiq.Hoàn Kiếmbến tàuPhố Hàng Muối dài 104m, đi từ ngã phố Trần Nhật Duật - Lương Ngọc Quyến đến ngã phố Hàng Mắm và nối với phố Hàng Tre ở phía nam. Nay thuộc: phường Lý Thái Tổ. Q. Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 550m (hướng 2h). Trạm bus lân cận: 3 Hàng Muối (xe 04, 08a, 08act, 08b, 08bct, 11, 14, 14ct, 18, 23, 31, 34, 86), 54 Nguyễn Hữu Huân (04, 08a, 08act, 08b, 08bct, 11, 14, 14ct, 18, 23).
Lược sử
Phố Hàng Muối ở trên đất thôn Thanh Yên, tổng Phúc Lâm, huyện Thọ Xương cũ; hiện nay thuộc phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Phố dài 104m, nối phố Hàng Tre với ngã phố Trần Nhật Duật - Lương Ngọc Quyến - Nguyễn Hữu Huân. Trên phố có nhiều tuyến xe bus chạy qua nhưng xe cộ chỉ được lưu thông một chiều về phía bắc ra đầu cầu Chương Dương.
Tên phố Hàng Muối có từ lâu đời nhưng chưa rõ là đời nào. Chỉ biết rằng khi quân Pháp đánh chiếm được nơi đây thì không thấy cửa hàng nào trực tiếp bán lẻ muối trong phố này, mặc dù có mấy gia đình làm nghề buôn muối đang sống ở gần cửa ô Ưu Nghĩa thông ra bến sông Hồng. Họ mang muối từ đây đi bán lại cho lái buôn các tỉnh và bán lẻ tại các chợ của Hà Nội.
- Bãi cột đồng hồ đầu TK XX, nay là đầu cầu Chương Dương
Trong những năm cuối thế kỷ XIX, khu vực từ Hàng Muối trở ra Bờ Sông (nay là đường Trần Nhật Duật - Trần Quang Khải) còn là đất làng cũ ven đê sông Hồng. Khi quy hoạch lại thành phố Hà Nội, chính quyền Pháp đặt tên phố Hàng Muối theo đúng nghĩa đen là Rue du Sel. Khoảng cách từ bên phía đông phố (tức dãy nhà số lẻ) tới phố Bờ Sông rất ngắn nên có nhiều ngôi nhà ăn thông sang cả hai mặt đường này.
Trên một bức bưu ảnh chụp Bãi cột đồng hồ vào đầu thế kỷ XX có in dòng chữ “Thương cảng (Phố Hàng Muối)” [1]. Nhiếp ảnh gia đứng ở chỗ nay là bên dưới con đường vòng dẫn lên cầu Chương Dương. Bên trái là Quai Guillemoto tức đưòng Bờ Sông, nay là Trần Quang Khải. Đầu phố Hàng Muối ở giữa ảnh, cột đồng hồ nay đã chuyển lên con đường Gốm Sứ. Bên phải là đầu phố Bắc Ninh sau đổi thành Nguyễn Hữu Huân.
- Cuối phố Hàng Muối. Photo ©NCCong 2015
Phần lớn các ngôi nhà ở phố Hàng Muối chỉ mới được xây trong những năm đầu thế kỷ XX trên những khoảng đất trống trông ra Sông Hồng, trước đó vẫn dùng để xếp gỗ và cũng là nơi cưa xẻ gỗ. Trong phố vì thế lại có nhiều gia đình xuất thân là lái buôn gỗ, chủ xưởng gỗ. Tuy nhiên di tích duy nhất còn lại trên phố này lại là trụ sở hãng tàu sông của doanh nhân Bạch Thái Bưởi.
Mùa hè năm 1945, thị trưởng Trần Văn Lai chính thức đổi tên phố Rue du Sel trở lại tên Phố Hàng Muối và tên này ổn định cho tới hôm nay. Cuối thế kỷ XX, việc kinh doanh trên phố trở nên tấp nập và phát đạt. Ngày nay nếu có dịp đến thăm phố Hàng Muối du khách yêu mến ẩm thực nên ghé qua quán phở [Mạnh] Cường ở số nhà 23.
- Đầu phố Hàng Muối. Photo ©NCCong 2015
Panorama
- Nguyễn Hữu Huân—Hàng Muối—Lương Ngọc Quyến. Panorama ©NCCông 2014
- Ngã tư Hàng Mắm—Hàng Muối—Hàng Tre. Panorama ©NCCong 2015
Di tích lân cận
- Đền Cây Si: số 158 phố Trần Quang Khải.
- Đền Hương Tượng: số 64 phố Mã Mây.
- Đền Tiên Hạ: số 46 ngõ Phất Lộc.
- Đình Hương Nghĩa: số 13b phố Đào Duy Từ.
- Đình Mỹ Lộc: số 45 phố Nguyễn Hữu Huân.
- Đình, miếu Thanh Yên: số 14A ngõ Nguyễn Hữu Huân.
©NCCông 2015-2020, Salt street
[1] Nguyên văn tiếng Pháp là “Le Quai du Commerce (Rue du Sel)”