606 Ha Tri community hall and temple
ĐÌNH, MIẾU HÀ TRÌ
q.Hà ĐôngLê trung hưngsông NhuệĐình Hà Trì 荷池 có từ thời Lê Trung Hưng. Thờ thành hoàng: Đô Hồ đại vương. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1993). Vị trí: ngõ Hà Trì 1, XQ8M+FC, P. Hà Cầu, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 12km (hướng 7h). Trạm bus lân cận: 160 Lê Lợi, hoặc 8 Quang Trung (Hà Đông).
Du khách từ trung tâm Hà Nội đi về quận Hà Đông ở phía tây nam, qua cầu sông Nhuệ rẽ trái tìm phố Hà Trì rồi rẽ trái nữa vào ngõ Hà Trì 1 thì sẽ thấy một cây đa cổ thụ ở bên cạnh cái ao dài và cổng làng. Đình Hà Trì ở cách đấy chỉ khoảng bốn chục bước.
Lược sử
Đây vốn là đất làng Cầu Trì, tên chữ Kiều Trì, nơi sinh ra Lưu Hy đỗ tiến sĩ khoa Mậu Tuất năm Hồng Đức 9 (1478) và Nguyễn Trang đỗ tiến sĩ khoa Canh Tuất năm Hồng Đức 21 (1490) từng đi sứ sang nhà Minh. Đến năm 1831, vua Minh Mệnh đổi thôn Kiều Trì thành Hà Trì, thuộc xã Thượng Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Nội. Hiện nay nơi đây thuộc về phường Hà Cầu, quận Hà Đông.
- Cổng làng Hà Trì. Photo NCCong ©2020
Đình làng thờ một vị thành hoàng không rõ tên tuổi, từng tham gia khởi nghĩa của Giản Định Đế chống nhà Minh, sau theo Lê Lợi rồi làm quan nhà Lê. Về già ngài giúp dân khai hoang mở ấp ở Hà Trì. Sau khi ngài mất, dân lập miếu thờ, tương truyền ở ngay nơi mai táng.
Ngài được các triều đại phong kiến từ thời Lê Trung Hưng qua Tây Sơn đến thời Nguyễn ban sắc phong làm Trung đẳng Phúc thần rồi tăng lên Thượng đẳng Phúc thần và gia phong rất nhiều mỹ tự. Sắc phong cổ nhất ghi ngày 23 tháng 4 năm Vĩnh Tộ 6 (1624). Sắc cuối cùng ghi năm Bảo Đại 1924.
Năm 1993, đình Hà Trì được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
- Cổng đình Hà Trì. Photo NCCong ©2020
Kiến trúc và di vật
Đình được xây lại vào năm Nhâm Tuất niên hiệu Cảnh Hưng (1742), trên một dải đất cao ráo bên kia con ngòi nay đã bị lấp gần hết. Đến năm Kỷ Mão (1879), đình chuyển về vị trí hiện nay, hậu cung dựa lưng vào đầu hồi bên tả tiền đường của ngôi chùa làng.
Đình quay hướng đông, nhìn qua một ao bán nguyệt nhỏ về phía sông Nhuệ, hai bên phía trước là các nhà tả hữu vu. Bên trái đình có một giếng tròn to và vườn cây um tùm. Cổng chính ở bên phải với các trụ biểu đắp câu đối chữ Hán cạnh cặp phù điêu hình voi và mở ra đường làng khá rộng được che bóng bởi hai hàng nhãn cổ thụ.
- Ao đình Hà Trì. Photo NCCong ©2020
Sau cổng là một toà thiêu hương xây kiểu 2 tầng 8 mái đứng gần sát toà đại bái 3 gian 2 dĩ, cửa bức bàn, tường hồi bít đốc tay ngai. Hậu cung sâu 3 gian kết nối với đại bái thành hình "chữ Đinh". Trong cung cấm đặt long ngai bài vị và cất giữ toàn bộ 43 đạo sắc phong. Ngôi miếu thờ Đô Hồ đại vương nằm gần đình, gồm tiền tế và hậu cung nối theo hình "chữ Đinh" nhưng quy mô nhỏ hơn.
Di tích lân cận
- Chùa Hà Trì (Đức Mục Tự): ngõ Hà Trì 1, phường Hà Cầu.
- Chùa Vạn Phúc: XQHF+R6, số 69 đường Vạn Phúc.
- Đình Cầu Đơ: số 85 phố Quang Trung, phường Quang Trung.
- Đình Đa Sỹ: đường Đa Sỹ, phường Kiến Hưng.
- Đình và miếu Xa La: XQ7Q+PF8, phường Phúc La.
- Đình Vạn Phúc: XQJG+42, Phố Lụa, phường Vạn Phúc.
- Miếu Mậu Lương: XQ5R+86, Đường Mậu Lương, phường Kiến Hưng.
(606 Ha Tri community hall ©NCCong 2015-2020)