684 My Quang pagoda
Chùa Mỹ Quang (Linh Quang Tự)
q.Đống Đas.Kim NgưuLê trung hưngChùa Mỹ Quang còn gọi chùa Am, có trước năm 1767. Tên chữ: Linh Quang Tự. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1990). Vị trí: 63 ngõ Chùa Mỹ Quang, phường Trung Phụng, 2R8Q+RM, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 1km (hướng 7h). Trạm bus lân cận: Đd 60 Khâm Thiên), hoặc 254-256 Lê Duẩn.
Lược sử
Chùa Mỹ Quang nằm ở phía tây bắc hồ Khang Thuỷ (khi thực dân Pháp làm quốc lộ QL1A và đường sắt Bắc-Nam thì hồ này mới bị tách ra thành hồ Ba Mẫu và Bảy Mẫu). Chùa còn gọi là chùa Am, tên chữ Linh Quang Tự, được mở mang vào khoảng giữa thế kỷ XVIII, căn cứ theo niên đại trong bài văn chữ Hán "Bi ký lưu truyền" khắc trên tấm bia đá dựng năm Cảnh Hưng thứ 28 (tức 1767).
Sát bên chùa Mỹ Quang là ngôi đình Trung Kính. Không xa đó từng có Khâm Thiên Giám là một cơ quan thiên văn lập lịch của triều đại nhà Lê, đến nay tên này vẫn lưu lại ở tên đình Khâm Đức và phố Khâm Thiên. Khu vực quanh chùa Mỹ Quang xưa còn có sông Kim Ngưu chảy qua ở phía tây trước khi ngoặt về đông. Sông trở thành cống ngầm vào thế kỷ XX và để lại địa danh Cống Trắng.
- Cổng chùa Mỹ Quang. Photo ©NCCong 2020
Trong đợt ném bom của Không quân Mỹ vào tháng 12-1972 xuống phố Khâm Thiên, ngôi chùa đã may mắn không bị huỷ diệt. Khu vực này về sau được xây dựng lại, tuy nhiên một số hộ dân đã tranh thủ lấn chiếm đất của chùa Mỹ Quang và đình Trung Kính.
Ngày 09-01-1990, chùa Mỹ Quang đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
Kiến trúc
Chùa Mỹ Quang đã trải qua gần ba thế kỷ và nhiều lần trùng tu. Hiện nay, diện tích chỉ còn khoảng chừng 400m2, hướng chùa cũng phải xoay lại về phía đông nam do cổng cũ bị lấn chiếm mất.
- Phật điện chùa Mỹ Quang. Photo ©NCCong 2020
Chùa chính rộng 5 gian xây tường hồi bít đốc, kết nối với hậu cung sâu 3 gian theo hình “chữ Đinh”, mái lợp ngói ta. Bên cạnh có nhà thờ Tổ, nhà thờ Mẫu và nhà khách. Tất cả cùng nằm trên nền tôn cao và hàng hiên ở phía trước nối liền thành một dãy dài.
Sân trước có lầu Quan Âm kiểu 2 tầng 8 mái và động Sơn Trang cũng mới xây áp vào lưng đình Trung Kính. Bên trái sân, dưới bóng cổ thụ là lầu Cô, lầu Cậu và cổng mở ra ngõ Chùa Mỹ Quang. Bên phải sân có hai ngọn tháp và các ngôi mộ nằm ở trước một nếp nhà 3 gian, nơi có 2 bức tường hồi được chia thành hàng nghìn ô nhỏ để khắc tên và di ảnh của những người đã khuất. Đây vốn là nhà bia được dựng năm 1934, hai năm trước khi đợt đại trùng tu đời vua Bảo Đại kết thúc.
- Sân chùa Mỹ Quang. Photo NCCong ©2020
Di sản
Trong chùa hiện có 19 pho tượng cổ thuộc hệ thống tượng Phật giáo Bắc tông, kích thước không lớn, chủ yếu được đặt trên tam bảo, một số ít bài trí tại tiền đường và thiêu hương. Đáng chú ý gồm: tượng A Di Đà, tượng Quan Âm 12 tay ngồi trên toà sen, mỗi tay cầm 1 nghi vật, các tượng Tam Thế Phật, Bồ Tát, Cửu Long, Đức Ông, Thánh Tăng. Ngoài ra còn giữ được 5 pho tượng Mẫu cũng có giá trị nghệ thuật cao.
Chùa chính treo nhiều bức đại tự, hoành phi, các cửa võng và nhiều câu đối sơn son thếp vàng. Bức đại tự ở gian giữa ghi ba chữ Hán “Mỹ Quang Tự”, được tạo tác vào năm Thành Thái thứ 2 (1900). Trong Phật điện còn có các câu đối lớn cũng viết chữ Hán, nổi bật màu vàng trên nền sơn đỏ, nội dung ca ngợi đạo Phật.
- Bia đá chùa Mỹ Quang. Photo ©NCCong 2020
Chùa có một quả chuông lớn bằng đồng ghi 4 chữ Hán “Mỹ Quang Tự Chung”, đúc năm Tự Đức 2 (1849). Chùa còn lưu được một quả chuông đồng khác, 01 đôi song bình, 01 độc bình, 08 hoành phi, 08 đôi câu đối, 01 long ngai, 08 bia đá với nội dung đa số ghi ruộng hương hoả cúng chùa, 01 đôi ngựa gỗ, 01 hương án chạm trổ công phu, sơn son thếp vàng và 01 tấm bia đề bốn chữ “Linh Quang thần tự” kể rõ chuyện các sư dựng chùa.
Di tích lân cận
- Chùa Linh Ứng (Khâm Thiên): 2R9M+PH, số 290 phố Khâm Thiên, phường Thổ Quan.
- Chùa Phúc Long (Trung Tự): 2R7P+69, số 46 phố Đê La Thành, phường Phương Liên.
- Chùa Phụng Thánh (Trung Phụng): 2R8P+WP, phố Trung Phụng, phường Trung Phụng.
- Chùa Quang Hoa: 2R9V+CP, số 31 phố Trần Bình Trọng, phường Nguyễn Du.
- Đền Cao Sơn, đình Kim Liên: 148 phố Kim Hoa, phường Phương Liên.
- Đình Thổ Quan: 2R8M+9X, số 215 ngõ Thổ Quan, phường Thổ Quan.
- Đình Trung Kính (Trung Phụng): 2R8Q+QM, số 63 ngõ Chùa Mỹ Quang, phường Trung Phụng.
- Đình Trung Tự: 2R6Q+R6, ngõ 198 Xã Đàn, phường Phương Liên.
684 My Quang pagoda ©NCCong 2020