Lê Hữu Trác

Lê Hữu Trác sinh năm 1724, mất năm 1791, hiệu Hải Thượng Lãn Ông. Quê cha ở thôn Văn Xá, xã Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Quê mẹ ở xứ Bầu Thượng, xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh (nay là xã Sơn Quang, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh). Ông sớm theo cha học văn ở Thăng Long, thi đậu Tam trường, rồi học binh thư và gia nhập quân đội chúa Trịnh. Sau một thời gian ông xin về quê mẹ ở ẩn, viện cớ anh trai mất và phải nuôi mẹ.

Ông bị bệnh nặng nhưng được thầy thuốc Trần Độc chữa trị rồi truyền nghề cho. Ông tiếp thu nhanh và còn phát hiện những kiến thức mới về y dược học. Dựa trên thực tiễn sử dụng dược liệu Việt Nam, ông đã tạo ra nhiều bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Ông đã phát hiện 305 vị thuốc nam và thu thập 2.854 bài thuốc nam của các bậc tiền bối. Đặc biệt ông đã mở trường thuốc để truyền bá y học và soạn ra bộ sách “Hải Thượng Y tông tâm lĩnh” gồm 28 tập, 66 quyển, bàn về Y đức, Y lý, Y thuật, Dược, Dinh dưỡng.

Phiên họp Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) lần thứ 42 ngày 21/11/2023 đã thông qua nghị quyết vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.