1024 Tay Ho community hall

Đình Tây Hồ

Uy Linh Langq.Tây Hồsông Hồng

Đình Tây Hồ có từ lâu đời. Thờ: 11 vị đại vương và 2 công chúa. Xếp hạng: Di tích thành phố (2007). Vị trí: số 24 ngách 31, ngõ 46 Xuân Diệu, phường Quảng An, 3R6G+JH, Tây Hồ, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 5,4 km (hướng 11 h). Trạm bus lân cận: Số 48-50 Âu Cơ (xe 31, 41, 55a, 55b, 58, 143, 146, E09)

Lược sử

Đình Tây Hồ toạ lạc tại số 24 ngách 31, ngõ 46 Xuân Diệu, phường Quảng An, quận Tây Hồ. Nơi đây thờ 5 vị thần là: Triệu Đình Cương Nghị đại vương, Bảo Trung, Minh Khiết, Kim Ngưu Đế Quân và Liễu Hạnh công chúa. Ngoài ra, trong đình còn thờ các vị thần khác, gồm: Tây Hồ bản khôi khai sáng, Bạch Dược đại tướng quân, Minh Ngọc đại vương, Ba Liệu đại vương, Uy Linh Lang đại vương, Thuận Minh Công phối, Thuỷ Thảo đại vương, Cá Lễ đại vương.

Sách cổ “Tây Hồ chí” chép chuyện “Lạc thị thất miên” (Bảy cây gạo của họ Lạc) như sau: “Bảy cây gạo trên góc bờ hồ phía tây, nay tại phía ngoài đê thuộc địa giới làng Nhật Chiêu. Bà phi của Diệu Đế là Lạc phu nhân khi sinh Uy Linh Lang thấy một bọc có bảy quả trứng lấy làm lạ bèn bỏ lại đó. Sau hóa thành bảy con rồng bay lên trời. Phu nhân nghe biết sai trồng bảy cây gạo để ghi dấu. Sắc phong Vương tước, gia tặng hai chữ Uy Linh và lập miếu thờ. Miếu này nay do ấp Tây Hồ phụng sự.…” [1]

Chánh điện đình Tây Hồ

Ấp Tây Hồ vốn là đất thiêng của vùng ven Hồ Tây xưa kia. Nơi đây tập trung các di tích nổi tiếng như đình Tây Hồ, đền Kim Ngưu, phủ Tây Hồ, chùa Hoằng Ân, đền Bảo Khánh và văn chỉ huyện Vĩnh Thuận (đáng tiếc năm 1947 đã bị phá huỷ hoàn toàn cùng đền Kim Ngưu).

Kiến trúc

Đình Tây Hồ đã trải qua nhiều lần trùng tu. Đình nằm trên một mảnh đất cao ráo ở giữa làng, mặt quay về hướng tây, có tường bao quanh khuôn viên, diện tích 1.363 m2. Nghi môn gồm 2 trụ biểu to cao, thân trụ hình vuông đắp câu đối, hai bên có cửa phụ nhưng bịt kín, phía sau là sân và dãy nhà tả hữu mạc 7 gian. Đại bái rộng 5 gian, xây tường hồi bít đốc tay ngai, thềm cao 3 bậc. Hai gian hồi xây tường nối ra hai cửa vòm thông vào hành lang dẫn đến hậu cung. Bờ nóc chạy thẳng, chính giữa đắp hình lưỡng long triều nhật. Bộ khung bằng gỗ có 2 bộ vì kèo kiểu thượng rường, 1 bộ vì kèo suốt, 1 bộ vì giá chiêng.

Cung cấm đình Tây Hồ

Tiếp theo đại bái là một phương đình kiểu 2 tầng 8 mái, lợp ngói ri. Chính giữa nóc đắp một bầu rượu, hai bờ nóc ngậm 2 dải mây mềm mại. Cả 8 đao đều đắp rồng lá. Các cột đỡ bộ khung đều bằng gạch, phần chân xây vuông, phần trên xây tròn. Hậu cung gồm 3 gian ngang, cửa bức bàn, tường hồi bít đốc, mái lợp ngói ri, chính giữa bờ nóc đắp mặt lửa, hai đầu bờ nóc đắp hai tiện rút. Nền nhà cao hơn nền đại bái. Bộ khung làm kiểu vì kèo quá giang, bào trơn đóng bén. Trên bệ gạch cao nhất tại cung cấm đặt 3 long ngai thờ 3 vị đại vương và tại mỗi gian bên đặt 4 bài vị thờ các đại vương còn lại.

Di sản

Trong đình hiện bảo lưu 4 tấm bia đá (3 tấm trong đó là bia 2 mặt thời Lê), một cuốn thần tích bằng chữ Hán, 6 đôi câu đối gỗ, 2 bức hoành phi và nhiều đồ tế khí. Lại có 3 cỗ kiệu gỗ và 11 bộ long ngai bài vị đều được sơn son thiếp vàng. Đặc biệt còn giữ được 25 đạo sắc phong, trong đó có 16 đạo thời Lê, 6 đạo thời Tây Sơn, và 3 đạo thời Nguyễn. Sắc phong sớm nhất ghi năm Cảnh Hưng nguyên niên (1740). Hàng năm nhân dân sở tại mở hội đình làng vào ngày 10 tháng Hai âm lịch.

Sân đình Tây Hồ

Tại Quyết định số 639/QĐ-UBND ngày 13/02/2007, đình Tây Hồ được UBND Thành phố Hà Nội xếp hạng Di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật.

Di tích lân cận

©NCCong 2013-2021, Tay Ho community hall

[1Có tài liệu chú thích Diệu Đế là Lạc Long Quân. Miếu (đình) Tây Hồ là ngôi đền thờ Uy Linh Lang cổ nhất, sau đến đền (đình) Yên Phụ, thứ nữa là đền (đình) Quảng Bá.