1036 Yen My village hall

Đình Yên Mỹ

sông Hồngh.Thanh Trìhuyền sử

Đình Yên Mỹ có từ đầu thế kỷ XIX. Thờ 3 vị thành hoàng làng: Cao Sơn đại vương, Thiệu Quân đại vương và Địa Kỳ tôn thần. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1995). Vị trí: thôn Yên Mỹ, WVW9+XMC, Thanh Trì, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 12 km (hướng 5 h). Trạm bus lân cận: Qua Lối Rẽ Vào Đường Tứ Hiệp 50M - Đê Hữu Hồng (xe 08b, 08bct).

Lược sử

Vào cuối thời Trần, xã Yên Mỹ thuộc huyện Thanh Đàm và gồm có ba thôn là Đại Lan Châu, Trung Lan Châu và Tiểu Lan Châu (Châu nghĩa là bãi sông). Đầu thời Nguyễn, xã thuộc tổng Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, trấn Sơn Nam Thượng.

Đến giữa thế kỷ XIX, sông Hồng đổi dòng, làm cho thôn Trung Lan Châu bị di chuyển sang đất huyện Gia Lâm bên kia sông, sau đổi tên thành thôn Đại Quan có nghĩa là “cửa sông lớn” (nay thuộc xã Văn Đức). Thôn Đại Lan Châu cũng đổi thành thôn Đại Lan (nay thuộc xã Duyên Hà), còn thôn Tiểu Lan Châu đổi thành thôn Yên Mỹ. Đất bãi màu mỡ, nghề chính của nhân dân vùng này là trồng trọt và chăn nuôi. Nơi đây cũng sinh ra tiến sĩ Phạm Quốc Trinh, người làng đầu tiên đỗ đại khoa năm Mậu Thìn niên hiệu Thái Hòa đời vua Lê Nhân Tông (1448), sau làm đến chức Thị lang.

Cổng đình Yên Mỹ. Ảnh ©NCCong 2023

Huyện Thanh Trì từ năm 1961 thuộc về thành phố Hà Nội. Về sau kênh thoát nước sông Tô Lịch đi qua xử lý tại Đầm Lớn và từ Yên Sở bơm ra sông Hồng đã được UBND TP Hà Nội lấy làm ranh giới giữa xã Yên Mỹ với quận Hoàng Mai. Ngày 3-6-2023, UBND xã long trọng tổ chức Lễ đón nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, quyết định công nhận điểm du lịch Yên Mỹ và bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp thành phố cụm di tích Đền Nhà Bà, Nhà thờ họ Đặng.

Thôn Yên Mỹ có ngôi đền Nhà Bà được xây dựng vào thời Nguyễn để thờ Lý Chiêu Hoàng - vị vua cuối cùng của triều Lý, trong đền vẫn còn pho tượng Bà đúc bằng đồng vào năm 1937. Yên Mỹ cũng là nơi sinh sống hồi trẻ của danh tướng Đặng Huấn (? - 1583), quê ở Lương Xá, huyện Chương Mỹ. Ông làm quan nhà Mạc, sau về hàng nhà Lê trung hưng và được phong đến tước quận công. Người con thứ hai của ông ở lại Yên Mỹ và sinh ra hậu duệ đông đúc. Đến nay vẫn còn di tích “Đặng tộc từ đường”.

Sân đình Yên Mỹ. Ảnh ©NCCong 2023

Ngôi đình Yên Mỹ được khởi dựng vào năm 1837 dưới đời vua Minh Mệnh, trong một khuôn viên khá rộng có mặt nước ở ba phía. Nơi đây thờ Tam vị thành hoàng làng là Cao Sơn đại vương, Thiệu Quân đại vương và Địa Kỳ tôn thần. Ngày 13-2-1995 đình Yên Mỹ được xếp hạng Di tích kiến trúc, nghệ thuật quốc gia cùng với chùa Thanh Lan tại quyết định số 188-QĐ/BT của Bộ trưởng Văn hoá - Thông tin.

Kiến trúc và di sản

Đình Yên Mỹ nằm ngay cạnh chùa Thanh Lan và núi Chùa, tạo nên một cụm di tích đặc sắc. Cổng đình xây kiểu nghi môn tứ trụ, hai bên có cổng phụ, mặt nhìn về phía tây bắc ra một hồ sen. Sau ngõ vườn là sân gạch rộng, hai bên có dãy tả, hữu mạc 5 gian. Toà tiền tế 5 gian cửa bức bàn, tường hồi bít đốc tay ngai. Trung đường 3 gian nằm giữa hai dãy nhà dọc và thượng điện cũng 3 gian tường hồi bít đốc, trong có long ngai bài vị của các đức thành hoàng.

Trong đình Yên Mỹ. Ảnh ©NCCong 2023

Ngoài các cửa võng, cuốn thư và đồ tế khí, trong đình hiện còn các bức hoành phi, câu đối viết bằng chữ Hán, ca ngợi công đức Tam vị thành hoàng và vẻ đẹp của Yên Mỹ. Nổi bật có bức đại tự “Hựu quôc tăng long” (Giúp nước càng thịnh) và câu đối “Khê tiền thuỷ nhiễu loan loan bích / Miếu lý hoa khai thụ thụ hồng” (Ngoài sông nước dâng đầm hồ lấp lánh ánh biếc / Trong đình hoa nở cây cối đua khoe sắc hồng). Hàng năm có 4 kỳ tế lễ tại đình, gọi là “tứ quý kỳ phúc”.

Di tích lân cận

©NCCông 2019-2023, Yen My village hall