1073 Van Trai village hall
ĐÌNH VĂN TRAI (PHÚ XUYÊN)
sông Nhuệh.Phú XuyênĐình Văn Trai 文齋 có từ lâu đời. Thờ 5 vị thành hoàng, gọi là Trung Thành Phổ Tế đại vương. Lễ hội: từ 10-16 tháng Tám âl. Xếp hạng: Di tích thành phố (2005). Vị trí: QRHW+4XX, Văn Hoàng, Phú Xuyên, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 38km (hướng 6h). Trạm bus: Cầu Đồng Quan.
Lược sử
Thôn Văn Trai trước kia thuộc tổng Lương Xá, huyện Phú Xuyên, phủ Thường Tín, trấn Sơn Nam Thượng. Đình Văn Trai thờ 5 vị thành hoàng, gọi là Trung Thành Phổ Tế đại vương. Tương truyền dưới đời vua Hùng thứ 18, có nhà họ Đào ở quận Hải Đông, thuộc đạo Hải Dương, vợ chồng luôn làm điều phúc đức. Ngày 12 tháng 2, bà sinh ra một bọc, nở thành 5 bé trai sáng sủa, đẹp đẽ. Ông bà đặt tên là Cự Lân, Hồng Lý, Thạch Khanh, Quý Lân và Trường.
Khi họ trưởng thành, gặp năm có hạn hán, muôn dân trong nước lâm vào cảnh đói khát. Triều đình bèn cho mở khoa thi tuyển chọn nhân tài. Năm anh em cùng về Kinh dự thi và đỗ đầu. Vua Hùng cho họ làm quan, sau ban tước Đông Long thái sư, Tây Long thái phó, Nam Long trưởng lệnh, Bắc Long thái bảo, Thiếu Long.
- Cổng đình Văn Trai. Photo ©NCCong 2024
Năm ngài có công lớn phò vua giúp nước nên sau khi hoá được vua ban chiếu chỉ lệnh cho dân lập đền thờ và tặng tôn hiệu là Trung thành Phổ tế Đại vương, Thượng đẳng phúc thần.
Năm 2005, đình Văn Trai được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) xếp hạng Di tích lịch sử - văn hoá.
Kiến trúc
Đình nằm cạnh chùa Phúc Long trên một gò đất nhỏ ở đầu làng Văn Trai Hạ và quay mặt ra hồ ở phía tây bắc. Cổng đình gồm 2 trụ biểu lớn tạo thành cửa chính, 2 bên là cửa phụ ở cách hơi xa 2 trụ nhỏ. Sau cổng là sân rộng dẫn tới ngôi đình có bố cục hình “chữ Công".
- Sân đình Văn Trai. Photo ©NCCong 2024
Toà đại bái 3 gian 2 chái với các mái lợp ngói mũi nhỏ. Trên bờ nóc bờ dải có đắp hình linh thú. Các bộ vì dựa trên 4 hàng chân cột. Hai bộ vì gian giữa được làm theo thức “thượng giá chiêng, hạ cốn, bẩy”. Hai mặt của bức cốn đều được chạm khắc tinh xảo với các đề tài truyền thống như tứ linh, tứ quý mang đậm phong cách nghệ thuật thời Nguyễn.
Toà thiêu hương 2 gian chạy dọc, kết cấu 3 bộ vì chịu lực của toàn bộ mái trên hàng cột cái. Các bộ vì tại đây được làm theo kiểu cuốn vòm mai cua. Bộ vì ngoài cùng được bưng ván kín và tiếp giáp với đại bái. Hậu cung đình là một nếp nhà ngang 3 gian 2 dĩ xây chồng diêm. Bờ nóc hậu cung đắp bờ đinh, hai đầu hồi trổ ô thoáng khí, cuối bờ dải xây giật cấp.
Di sản
Trải qua những triều đại Đinh, Lê, Lý, Trần và về sau, các ngài đều từng hiển linh âm phù nên được ban nhiều đạo sắc phong thần và tặng thêm mỹ tự.
- Hồ đình Văn Trai. Photo ©NCCong 2024
Hằng năm, lễ hội đình được dân làng tổ chức long trọng, xưa kia kéo dài đến 7 ngày từ mùng 10 đến 16 tháng Tám âm lịch.
Di tích lân cận
- Chùa làng Mui: RV4Q+72, xã Tô Hiệu, Thường Tín.
- Đình Cống Xuyên: RV36+W73, xã Nghiêm Xuyên, Thường Tín.
- Đình Đồng Vàng: Vị trí: QR7M+G3, Hoàng Long, Phú Xuyên.
- Đình Nghiêm Xá: RV42+VRF, xã Nghiêm Xuyên, Thường Tín.
- Đình Phượng Vũ: thôn Phượng Vũ, xã Phượng Dực, Phú Xuyên.
- Đình Tri Chỉ: QRMH+RR3, xã Tri Trung, Phú Xuyên.
(1073 dinh Van Trai (Phu Xuyen) ©NCCông 2014-2024)