269 Lai Da pagoda

Chùa Lại Đà (Cảnh Phúc Tự)

sông Đuốngh.Đông AnhLê trung hưng

Chùa Lại Đà có từ đầu thế kỷ XVIII. Tên chữ: Cảnh Phúc Tự. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1989). Vị trí: Đông Hội, 3VH8+2M, Đông Anh, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 11km (hướng 1h). Trạm bus lân cận: Cầu chui Gia Lâm, hoặc Km5 quốc lộ 3.

Lược sử

Chùa Cảnh Phúc ở sát ngay bên tả đình làng Lại Đà. Làng này nằm phía bắc sông Đuống, cách Hồ Gươm khoảng 6km theo đường chim bay và chỉ cách Cổ Loa chừng 3 km. Lại Đà ở giữa xã Đông Hội, phía bắc giáp làng Trung Thôn, phía đông bắc giáp làng Hội Phụ, phía đông giáp làng Đông Trù, phía nam giáp làng Đông Ngàn, phía tây giáp làng Xuân Trạch.

Chùa được dựng từ xa xưa, song không rõ đích xác năm nào. Dựa vào dấu tích và một số công trình còn lại ta có thể đoán rằng chùa được làm vào thời Lê trung hưng. Cụ Ngô Quý Hương (1657-1724) viết tờ trình làng và tự nguyện làm hội chủ đứng ra quyên góp đúc quả chuông đầu tiên, sau này không rõ chuông bị thất lạc về đâu.

Cổng làng Lại Đà. Photo ©NCCong 2022

Nằm ngay đầu con đường rẽ vào đình làng, tam quan chùa được dựng vào năm Cảnh Thịnh thứ 8 (1800), tức cuối triều Tây Sơn. Quả chuông đồng hiện còn thì được đúc vào năm Giáp Thìn đời vua Thiệu Trị (1844), khởi công vào ngày 16 tháng Giêng âm lịch và hoàn thành vào 29 tháng Hai. Trên chuông có một bài bích do tiến sĩ Vũ Tông Phan soạn.

Kiến trúc

Trải qua nhiều lần sửa chữa và tôn tạo, dáng vẻ ngôi chùa ngày nay được định hình từ lần trùng tu lớn vào đầu thế kỷ XX. Năm 2003, tòa tam bảo và nhà Tổ được xây lại. Hầu hết các hạng mục đều mang phong cách nghệ thuật kiến trúc cuối thời Nguyễn.

Sân chùa Lại Đà. Photo ©NCCong 2022

Chùa trong gồm có 2 khu nhà chính nối với nhau bằng một hành lang mở có mái che, phía trước là toà tam bảo, phía sau là tòa hậu đường. Tam quan nhìn hơi chếch về phía tây nam và xây kiểu chồng diêm 2 tầng 8 mái với đầu đao cong; bên dưới chia làm 3 gian; gác trên có sàn gỗ và giá treo chuông.

Thông thường hàng ngày nhà chùa dùng cổng bên giáp với con đường chính xuyên qua làng, tam quan chỉ mở vào dịp lễ lạt. Cổng bên dẫn thẳng vào sân sau giáp với lưng tòa tam bảo và mặt trước của các dãy nhà khách, nhà Tổ. Toà tam bảo trải qua một thời gian dài bị xuống cấp cho nên phải giải hạ vào quãng đầu thập niên 1960.

Đình và chùa Lại Đà. Photo ©NCCong 2022

Toà nhà thờ Tổ 5 gian 2 dĩ nối với hậu cung theo hình “chữ Đinh”, trên bờ nóc có đắp bảng to đề 3 chữ Hán "Tự hậu đường". Phía sau là nhà Tăng và vườn tháp, gần đây cũng đã được trùng tu.

Ngày 5-9-1989, chùa Cảnh Phúc được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.-

Di sản

Chùa bài trí đầy đủ các tượng, đáng chú ý 3 pho Tam Thế Phật mang phong cách thế kỷ XVIII. Ngoài ra còn có các bức cửa võng cùng hoành phi, câu đối và tế khí được chế tác công phu.

Tam quan chùa Lại Đà. Photo ©NCCong 2022

Có một đôi câu đối viết như sau: Nhập môn giả năng vô tham sân si thị xuất gia nhi cầu quy y đắc quy y phúc địa / Tương lai kỳ tất hữu quảng đại thắng sử hiện tại bất vi quá khứ hựu quá khứ thời kỳ. (Vào cửa không còn tham sân si là xuất gia, cầu quy y sẽ được quy y đất phúc / Tương lai hẳn được quảng đại thời kỳ hiện tại, quá khứ lại không như thời kỳ quá khứ).

Di tích lân cận

269: chua Lai Da ©NCCông 2013-2024