31 Nguyen Van Sieu street

Phố Nguyễn Văn Siêu

Sommaire

Lược sử
Đền Cổ Lương
Panorama
Di tích lân cận

Phố Nguyễn Văn Siêu dài 180m. Phía đông giáp phố Đào Duy Từ và nối với cuối nhánh trên của phố Chợ Gạo; phía tây giáp phố Hàng Giầy và nối với đầu phố Ngõ Gạch. Nay thuộc phường Hàng Buồm, Q.Hoàn Kiếm, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 1,9 km (hướng 12 h). Trạm bus lân cận: 22c Hàng Lược, 80 phố Trần Nhật Duật, hoặc 373 Hồng Hà.

Lược sử

Phố đi qua địa phận làng Cổ Lương và chỉ hình thành dần dần sau khi có bức tường thành bằng đất ngăn với bãi sông Hồng. Thời Pháp thuộc, phố có tên gọi “Rue Án sát Siêu” để ghi nhớ vị Phó bảng Nguyễn Văn Siêu (阮文超, 1799 - 1872) của Hà Nội đã bỏ chức quan Án sát về mở trường dạy học. Năm 1945, tên phố đổi thành Phương Đình là hiệu của nhà giáo này và cũng là tên của ngôi trường. Năm 1948, phố mang tên Nguyễn Siêu và đến 1954 được điều chỉnh lại với đầy đủ chữ đệm là Nguyễn Văn Siêu.

Giống như ở Ngõ Gạch, dãy nhà số chẵn của phố Nguyễn Văn Siêu bên mặt đường phía bắc vốn nằm trên bờ sông Tô Lịch cũ. Điều khác là ở đây có nhiều căn nhà được xây liên tiếp kề nhau, dấu tích nay vẫn còn. Từ khi mở rộng phố này trên lòng sông Tô đã bị san lấp thì dãy nhà số chẵn mới được cải tạo thêm. Suốt dọc phố có tới khoảng ba mươi nhà hai tầng, các ngôi nhà thấp bé kiểu cũ không còn mấy.


Nhà cổ trên phố Nguyễn Văn Siêu. Photo ©NCCong 2012

Bên số lẻ nằm trên nền sông lấp cũng có nhiều nhà hai tầng, chỉ còn sáu, bảy nhà một tầng trên tổng số hai trăm nhà. Một quãng dài cho đến ngã tư giáp phố Đào Duy Từ gồm toàn những ngôi nhà phụ thuộc phía sau của Hội quán Quảng Đông bên phố Hàng Buồm, vỉa hè chỗ ấy thành ra bãi gửi xe. Mãi sau này người ta mới trổ vài ba cửa ra phố Nguyễn Văn Siêu.

Đền Cổ Lương

Ngày nay đình Cổ Lương đã bị lấn chiếm hết, chỉ còn ngôi đền ở ngõ số 28 phố Nguyễn Văn Siêu. Trong đền có một quả chuông đồng mang tên “Cổ Lương chung ký” (Bài ký trên chuông đồng Cổ Lương) được đúc vào nên hiệu Thiệu Trị thứ 3 (1843). Bài ký này cho biết mục đích, ý nghĩa của việc đúc chuông để lại cho muôn đời sau, lại ghi tên những người đóng góp công đức để tu sửa đền và đúc chuông.


Ngõ vào đền Cổ Lương. Ảnh ©NCCong 2012

Đền có 4 tấm bia đá thời Nguyễn. Tấm bia “Cổ Lương hương đình ký” (Bia đình làng Cổ Lương) dựng năm Tự Đức thứ 3 (1879), do tiến sĩ Vũ Nhị, hiệu Đông Hầu, đốc học Hà Nội soạn, Nguyễn Mặc Khanh viết. Bia cho biết đình làng Cổ Lương vốn là đền thờ hai vị nam thần Phổ Tế, Nam Hải và có từ trước năm 1897 hàng thế kỷ, ngôi đền lợp cỏ đã bị cũ nát.

Về sau dân làng Cổ Lương thờ công chúa Liễu Hạnh làm thành hoàng làng, nên trong đình mới có điện thờ bà. Ngày nay đền Cổ Lương đã trở thành một trong những địa điểm thường xuyên có tổ chức hầu đồng ở nội thành. Ngôi đền nhìn ra ngõ về hướng nam. Nội thất gồm 3 gian tiền tế và 2 gian hậu cung kiểu đơn giản, tất cả đều mang phong cách kiến trúc nghệ thuật triều Nguyễn.

Panorama

Di tích lân cận

Chợ Đồng Xuân: phố Đồng Xuân, Hàng Khoai, Nguyễn Thiện Thuật, Cầu Đông.
Chùa Cầu Đông: số 38B phố Hàng Đường.
Đền Hội Thống: số 1D phố Thanh Hà.
Đình Hương Nghĩa: số 13B phố Đào Duy Từ (góc phố Chợ Gạo).
Đình Thanh Hà: số 10 phố Ngõ Gạch.
Ô Quan Chưởng: đầu phố Đào Duy Từ - Hàng Chiếu - Thanh Hà.