333 Luu Phai pagoda

Chùa Lưu Phái (Linh Sơn Tự)

Lê trung hưngh.Thanh Trìs.Tô Lịch

Chùa Lưu Phái có từ thế kỷ XVII. Tên chữ: Linh Sơn Tự. Xếp hạng: Di tích thành phố (2006). Vị trí: xã Ngũ Hiệp, WVH2+52, Thanh Trì, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 12 km (hướng 6 h). Trạm bus lân cận: KP Ngũ Hiệp - Ngọc Hồi trên quốc lộ QL1A.

Lược sử

Chùa Lưu Phái có từ thế kỷ XVII, tên chữ là Linh Sơn Tự. Chùa tọa lạc ở thôn Lưu Phái, xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội. Từ trung tâm thành phố, du khách có thể đi xe bus 06, 08, hoặc 12 đến đây thẳng theo quốc lộ QL1A và xuống ở Km11.

Sử chép rằng vào đầu năm 1789, hoàng đế Quang Trung đích thân chỉ huy cánh trung quân Tây Sơn vây hãm rồi đại phá đồn Ngọc Hồi của quân nhà Thanh, tiến về giải phóng Thăng Long. Hai thế kỷ sau, cách chùa Lưu Phái chỉ chừng 500m, một Đài chiến thắng khá lớn đã được dựng lên để kỷ niệm trận đánh oai hùng này. Dân sở tại cho biết ở cánh đồng làng Tự Khoát bên cạnh vẫn còn một cái gò chôn xác giặc Thanh bị chết trong dịp ấy, gọi là Mả Ngô.

Ngõ vào chùa qua đền Lưu Phái ©NCCong 2015

Chùa đã trải qua vài lần trùng tu từ những năm 1878, 1888 cho đến gần đây. Một thời gian dài chùa không hoạt động và đặc biệt khuôn viên bị lấn chiếm nhiều trong nửa cuối thế kỷ XX. Năm 1989 mới có vị sư đến trụ trì. Đầu thập niên 2010, ni cô Thích Đàm Hiếu đã đứng ra tổ chức vận động quyên góp công đức để sửa sang lại chùa sau khi bị xuống cấp nặng nề qua hàng trăm năm biến động lịch sử.

Diện tích chùa trước kia rất rộng: phía nam giáp nghĩa trang liệt sĩ Ngọc Hồi, phía tây nam giáp quốc lộ 1A. Trong thời kỳ Mỹ ném bom miền Bắc, năm 1966 Trạm thương binh bệnh binh thành phố được mượn khu vực nội tự của chùa để sơ tán. Khi hết chiến tranh, khu đất đó được giao cho Xí nghiệp Kim khí Ngũ Hiệp quản lý, rồi Xí nghiệp này lại chuyển nhượng cho Công ty cổ phần thiết bị kỹ thuật điện Hàm Long. Toàn bộ phần đất mà Công ty đang sử dụng vốn là đường vào và cổng tam quan của chùa cũ.

Sân trước đình chùa Lưu Phái ©NCCong 2015

Tại Quyết định số 601 ngày 26-1-2006 của UBND TP Hà Nội, ngôi chùa Linh Sơn [cùng với đình và đền Lưu Phái] được xếp hạng Di tích lịch sử – văn hóa.

Kiến trúc và di vật

Tuy mặt bằng xây dựng có nhỏ hơn xưa nhưng dáng vẻ chùa hiện nay nhìn chung vẫn mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn muộn. Ngay ở đầu con ngõ rẽ vào chùa, đối diện cửa đền Lưu Phái có một thủy đình hình vuông tựa như kiểu chùa Một Cột vươn lên giữa lòng cái ao cũng vuông mà một cạnh ở phía tây bắc giáp với đường làng. Công trình nhỏ nhưng khá cao, phía trên 4 trụ vuông là toà thủy đình 2 tầng 8 mái lợp ngói kiểu giả cổ với các đầu đao cong cong. Bên trong thủy đình đặt một ban thờ và bức tượng Quán Thế Âm Bồ Tát đứng nhìn xuống bậc thang với đôi rồng đá hai bên uốn đuôi hướng vào bờ.

Thuỷ đình chùa Lưu Phái ©NCCong 2015

Cổng chùa Linh Sơn mở ra phía tây bắc, từ thủy đình vào chùa phải đi qua sân đình Lưu Phái. Chùa khá nhỏ, sân cũng bị thu hẹp và chỉ còn vài cây cau nhô cao. Tiền đường 5 gian quay về phía tây nam, kết nối theo hình chữ Đinh với thượng điện 3 gian. Cách một khoảng sân phía sau là tòa hậu đường 5 gian. Chùa bảo lưu được một quả chuông đồng đúc năm Minh Mệnh 7 (1826) và bài trí đầy đủ các tượng Phật giáo Bắc tông.

Di tích lân cận

333 chua Luu Phai ©NCCông 2015-2016