Phố Nhà Hoả

Phố dài: 128m. Hướng: đông-tây. Đi từ ngã năm Hàng Gà - Hàng Phèn - Cửa Đông đến góc phố Đường Thành - Bát Đàn. Nay thuộc: phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 800m (hướng 10h). Trạm bus lân cận: 115 Phùng Hưng (xe 01, 18, 23, 36ct), Đd 65 Lý Nam Đế (18, 23), 56 Hàng Cân (31)

Lược sử

Phố Nhà Hoả tuy rất ngắn nhưng có điểm độc đáo là hai đầu phố đều giáp ngã năm. Theo tấm bản đồ vẽ năm 1831, phố Nhà Hoả xưa kia chạy dọc theo dãy hào phía ngoài mang cá bảo vệ cửa Chính Đông của thành Hà Nội. Do đó lòng đường cũ không hoàn toàn trùng với phố Rue Feitshamel khi thực dân Pháp quy hoạch lại khu vực này. Đoạn giáp với đầu phố Hàng Điếu vốn là đất thôn Yên Nội và đoạn giáp với phố Đường Thành thì thuộc đất thôn Tân Khai.

Phố Nhà Hoả vừa nhỏ lại vừa lọt thỏm vào phía sau các phố lớn hơn cho nên trước thập niên 1990 khá vắng người và xe cộ qua lại. Dọc theo hai bên mặt đường phố này có nhiều quãng chỉ là cổng sau của những ngôi nhà lớn thuộc mấy phố Cửa Đông, Hàng Điếu, Bát Đàn.

Góc phố Nhà Hỏa - Đường Thành. Ảnh ©2013 NCCong

Đây là một phố xép, mặt đường và hè phố không rộng, hai bên đường chỉ lác đác vài cây nhỏ. Vào trước thời “Đổi Mới” chỉ có vài ngôi nhà chính thức treo biển số quay mặt ra vỉa hè đường phố Nhà Hoả. Phố này còn có hai ngõ nhỏ ở bên số lẻ, đi sâu vào trong có nhiều căn hộ nhỏ là khu phụ thuộc của những tòa nhà lớn bên phố Cửa Đông.

Phố Nhà Hỏa ngày nay đã khang trang hơn với những ngôi nhà gác, cửa hiệu sầm uất và có một hàng ép biển số xe nổi tiếng. Các tối mùa đông ra đây ăn phở hoặc uống rượu quốc lủi bên bếp than hồng nhâm nhi ngô nướng, mực nướng rất hay. Tuy nhiên gần đây nhiều dịch vụ rửa xe xuất hiện đã làm cho hè phố luôn ẩm ướt và có nguy cơ tắc cống.

Góc phố Nhà Hỏa - Hàng Gà. Ảnh ©NCCong 2014

Đền Hỏa Thần

Những dãy nhà ở phía tây khu vực phố cũ cho đến hồi thế kỷ XIX chủ yếu vẫn lợp mái tranh, cho nên hỏa hoạn xảy ra thường xuyên. Sách còn ghi: đầu năm 1828 có vụ cháy 200 nhà, giữa năm cháy 1420 nhà của 27 phường. Đến năm 1837, lại cháy thêm 1400 ngôi nhà nữa; vì thế, sau vụ cháy lớn này, người dân đã lập ngôi đền thờ Hỏa Thần, cầu xin Thần lửa không gây họa. Nhưng đến những năm 1885 ở khu phố cũ vẫn còn cháy nhiều.

Có lẽ đây là ngôi đền thờ Thần lửa duy nhất tại Việt Nam. Ở đền này có quả chuông lớn để báo động khi có cháy. Con phố có ngôi đền đó, vì thế cũng gọi là phố Nhà Hỏa. Ngôi đền có diện tích gần 500m²; năm 1997 được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia, bên trong thờ cả Thần, Phật và Mẫu. Nhưng hiện giờ muốn vào đền lại phải đi từ phố Hàng Điếu qua một con ngõ bé tí ở số nhà 30.

Tượng Hỏa Thần

Panorama

• Ngã phố Nhà Hoả - Hàng Gà - Hàng Phèn - Cửa Đông. Panorama ©NCCong 2015
• Ngã phố Nhà Hoả - Đường Thành - Bát Đàn. Panorama ©NCCong 2015

Di tích lân cận

• Chùa Thái Cam: số 16c phố Hàng Gà.
• Đình Đông Thành: số 9 phố Hàng Vải.
• Đình Nhân Nội: số 33 phố Bát Đàn.
• Đình Tân Khai: số 44 phố Hàng Vải.

©NCCông 2011-2021, Nha Hoa street