411 Phu My parish church

Nhà thờ Giáo xứ Phú Mỹ

nhà thờh.Phú Xuyêncận đại

Nhà thờ Giáo xứ Phú Mỹ có từ năm 1918. Thuộc: Tổng Giáo phận Hà Nội. Vị trí: QW26+8Q, Km33 quốc lộ QL1A, thị trấn Phú Xuyên, TP Hà Nội. Toạ độ: 20°45’05"N 105°54’43"E. Cách BĐX Bờ Hồ: 33 km (hướng 6 h). Trạm bus lân cận: phía bắc thị trấn Phú Xuyên trên QL1A (xe 06A, 06D, 101).

Lược sử

Nhà thờ Giáo xứ Phú Mỹ thuộc Giáo hạt Phú Xuyên, Tổng Giáo phận Hà Nội, Giáo hội La Mã. Bổn Mạng là Đức Mẹ Mân Côi, hiện nay có hơn 2000 giáo dân. Trong vùng xung quanh còn có hai nhà thờ Giáo họ ở Duyên Trang và Duyên Yết.

Nhà thờ Phú Mỹ và đền Đức thánh Loan. Photo NCCong ©2018

Giáo xứ Phú Mỹ được thành lập vào năm 1828, khi Đức cha Longer Gia chia đôi Giáo xứ Kẻ Vồi (Hà Hồi, Thường Tín). Linh mục Luca Vũ Bá Loan (1756–1840) được cử về làm chánh xứ đầu tiên tại Kẻ Sổ (tên Nôm của Phú Mỹ) cho đến ngày bị bắt ở tuổi 84. Từ quan huyện, quan tòa đến lính ngục, tất cả đều kính trọng gọi ngài bằng Cụ và đối xử nhân đạo. Gần 5 tháng bị giam, ngài không phải chịu đòn roi, cùm gông. Khi dẫn ra pháp trường, hai người lính đã tình nguyện khiêng ngài. Mười lý hình được lệnh chém Ngài đã bỏ trốn dù biết sẽ bị phạt. Viên đao phủ thứ 11 chỉ dám thi hành phận sự sau khi đã xin lỗi ngài và nói rằng mình bị buộc miễn cưỡng.

Cha Loan bị trảm quyết chỉ do án lệnh của triều đình, trong khi mọi người dân địa phương đều kính yêu ngài. Tại Vatican Đức Giáo Hoàng Lêô XIII đã suy tôn Luca Vũ Bá Loan lên bậc Chân Phước ngày 27-5-1900. Và ngày 19-6-1988 Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II đã tôn phong LM Loan là một trong số 118 thánh tử vì đạo An Nam.[1]

Tượng đài Đức thánh Loan. Photo NCCong ©2018

Kiến trúc

Nhà thờ Phú Mỹ ban đầu chỉ làm bằng gỗ, lợp lá; đến năm 1908 khởi công xây dựng mới rồi khánh thành năm 1918. Toà giáo đường khá nhỏ nhưng trang nhã, tuy xây chỉ bằng gạch, không có bê tông cốt thép hoặc đá khối mà đã trải qua được 1 thế kỷ.

Trong đền thờ Đức thánh Loan. Photo ©NCCong 2018
Đến năm 2000 toàn bộ khu vực nhà thờ được tu sửa và ngày 5-10-2003 Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt đã tới làm lễ thánh hiến tại đây. Toà giáo đường dài 45 m, rộng 12m, tháp cao 33m, bên trong có thể chứa khoảng 700 người.

Nhà thờ nhìn ra quốc lộ QL1A ở phía tây bắc. Phía trước có hồ bán nguyệt rộng 4 sào, bên cạnh hồ lại có đầm rộng 7474 m2, còn một ao nữa rộng 8 sào đã bị một số dân lấn chiếm hết. Vườn rộng chừng 7 sào. Nhà xứ xây năm 1930, dài 20m, gồm 2 phòng cạnh và 1 phòng giữa cao 2 tầng. Lại có nhà giáo lý xây năm 1933, dài 27m chia làm 4 phòng, năm 2002 được sửa lại.

Giữa hồ bán nguyệt phía trước nhà thờ là tượng đài kỷ niệm cha xứ Luca Vũ Bá Loan. Cụ bị hành hình năm 1840 dưới đời vua Minh Mệnh, về sau được Toà Thánh Vatican phong thánh năm 1988. Giáo dân cũng mới góp công đức xây một nhà bát giác ven hồ làm đền thờ riêng vị linh mục.

Thú vị là ngoài những bức tượng tôn giáo khá đẹp, trong giáo đường còn có một số dòng chữ Hán Nôm ghi bên cạnh chữ Latin. Cả trong đền thờ Đức thánh Loan cũng có treo một đôi câu đối chữ Hán ca ngợi công tích của Ngài.

Bên trong giáo đường Phú Mỹ. Photo NCCong ©2018

Di tích lân cận

[1] Cha Loan sinh năm 1756 ở Giáo họ Bút Quai, thuộc Giáo xứ Bút Đông (Trác Bút), xã Châu Giang, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội. Lớn lên ngài tu luyện ở Phú Đa và Kẻ Bèo rồi được thụ phong linh mục, đi phục vụ tại xứ Nam Xang 6 tháng, sau đó về giúp cha Liêm ở xứ Kẻ Vồi trước khi làm chánh xứ Kẻ Sổ. Chuyên chú nhiều trong việc giảng dạy, vào mùa Chay mỗi ngày cha giảng tới ba lần. Cha ít dùng lý luận. Bài giảng của cha ngắn gọn, dễ hiểu nhưng rất thực tế với những chỉ dẫn áp dụng cụ thể trong cuộc sống. Về áo quần, cha mặc cho đến sờn rách, vá trên vá dưới mới chịu dùng cái khác. Về ăn uống, cha chọn những thứ bình dân như người trong xứ. Đức cha Jeantet Khiêm ca tụng "...xét các việc cha Loan làm từ khi chịu chức linh mục đến ngày tử đạo, Thày thấy có lẽ trong số linh mục Việt Nam từ trước đến nay chưa ai sánh bằng".

©NCCông 2018, Phu My parish church