455 Duc Thanh temple

Đền Dực Thánh (Bưởi)

huyền sửs.Tô Lịchq.Tây Hồ

Đền Dực Thánh còn gọi đền Đức Thánh Cả hay miếu Giáp Bắc, có từ thời Lê. Thờ thành hoàng: Dực Thánh tướng quân. Xếp hạng: Di tích thành phố (2006). Vị trí: ngõ 378 phố Thụy Khuê, 2RX7+8F, Tây Hồ, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 4,8 km (hướng 10 h). Trạm bus lân cận: 324 Thụy Khuê, Đối diện 580-582 Hoàng Hoa Thám (xe 14, 14ct, 45)

Lược sử

Đền Dực Thánh được lập từ thời Lê để thờ ngài Cống Lễ - anh ruột của ngài Cá Lễ. Tương truyền hai vị là tướng của Hùng Vương, có công đánh giặc giữ nước. Một thuyết khác kể rằng họ sinh vào thời Lý, từng phá tan giặc Chiêm Thành đến xâm lược nước ta nên được vua phong tước Dực Thánh tướng quân và Vệ Quốc tướng quân. Hai anh em cùng được thờ chung như thành hoàng tại đình Hồ Khẩu (phường Bưởi) và thờ riêng tại hai ngôi đền cũng ở trong làng, cách nhau chỉ khoảng 300m.

Đền này còn gọi là miếu Giáp Bắc vì tọa lạc ở phía Bắc đình Hồ Khẩu và do dân giáp Bắc của làng trông coi. Người ta đã tìm được những phiến đá xây cung Kiều Nguyên dưới nền thềm đền cho phép đoán định kiến trúc có từ thời Lê.

Cổng đền Dực Thánh. Photo by NCCong ©2018

Năm 2006 đền Dực Thánh đã được trùng tu và xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật thành phố. Đền Vệ Quốc thì mang biển số 342 phố Thụy Khuê, tọa lạc ở phía Đông đình Hồ Khẩu và do dân giáp Đông của làng trông coi, ngày 29-1-1989 đã được xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Kiến trúc

Đền Dực Thánh nhìn về phía đông nam qua cổng tam quan mở ra đường làng Hồ Khẩu, nay là ngõ 378 Thụy Khuê. Cổng giữa có phù điêu hình đôi hổ vờn, trên mái đắp tượng lưỡng long chầu vòng âm dương. Bên trái khoảnh sân trước là một miếu nhỏ với hương án và khám thờ phu nhân, bên phải sân có cây đại cổ thụ che mái. Tòa tiền tế nằm ở giữa, gồm 3 gian 2 chái cửa bức bàn. Gian bên trái có ba tấm bia đá cổ gắn vào tường hồi. Gian bên phải có một cỗ kiệu bát cống rất đẹp được bày trong tủ kính.

Tiền tế đền Dực Thánh. Photo NCCong ©2016

Ngôi đền chính được xây theo hình “chữ Công”. Các mái đều lợp ngói ta, giữa bờ nóc gắn biển đề tên đền Dực Thánh. Trong đền, dọc thiêu hương có tượng hai ông hộ pháp cầm đao đứng gác cửa ra vào hai bên hậu cung. Thượng điện gồm 3 gian, ở giữa là hương án, bài vị và khám thờ, bên trong đặt tượng ngài Dực Thánh. Bên trái đền còn có một cửa sắt rộng dẫn vào khoảng không gian dành cho hội trường và các khu phụ. Xung quanh 3 mặt đều là nhà dân vây kín.

Di sản

Thần tích chép rằng hai anh em Cống Lễ và Cá Lễ cùng sinh ngày 13 tháng Hai âm lịch. Sau chiến thắng quân Chiêm, họ được vua vời vào Kinh đô nhưng đã xin về quê mẹ giúp dân trị thủy sông Hồng và ngăn nước hồ Tây. Về già hai ngài cùng hóa thân nhằm mùng Hai tháng Bảy âm lịch. Dân làng lấy sinh nhật làm chính hội. Hèm đền Dực Thánh có âm nhạc ca trù, hèm đền Vệ Quốc có chèo đò cạn. Ngoài ra còn lễ cầu mát rước nước vào rằm tháng Tư âm lịch.

Trong cung cấm đền Dực Thánh. Photo NCCong ©2016

Tham khảo

Theo báo mạng Dân Trí ngày 19-4-2010, nhân dân xã Lộc Yên (Hương Khê, Hà Tĩnh) đã phát hiện một ngôi đền cổ tại nơi hội tụ của hai con sông Rào Nai và Ngàn Sâu. Đền có tên Tam Tòa Dực Thánh, thờ 3 vị tướng triều Lý là Uy Minh vương Lý Nhật Quang - con trai thứ 8 của Vua Lý Thái Tổ - cùng hai tùy tướng Đông Chinh và Dực Thánh. Trải qua nhiều biến cố của lịch sử, đền hiện chỉ còn các cột nanh và nền cũ là nguyên vẹn. Theo các bài vị, văn cúng được lưu giữ thì có thể đoán định ngôi đền được lập vào khoảng những năm 1070 - 1075.

Sử sách chép rằng vào thời Lý, các thái tử thường được vua cha cử vào trấn giữ bờ cõi ở vùng phía nam (Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh). Tại đất Hương Khê từng có căn cứ địa với di tích thành luỹ đắp dài gần 200m tại Khe Táy, nay thuộc xã Lộc Yên. Tương truyền tại đây các thái tử có nhiệm vụ củng cố lực lượng quân sĩ và phòng thủ chống giặc từ đất Chiêm Thành và Ai Lao lấn ra.

Trong đền Dực Thánh. Photo NCCong ©2016

Di tích lân cận

©NCCông 2015-2018, Duc Thanh temple