578 Ha Hoi parish church

Nhà thờ Giáo xứ Hà Hồi

cận đạinhà thờh.Thường Tín

Nhà thờ Giáo xứ Hà Hồi có từ năm 1903. Thuộc: Giáo hạt Phú Xuyên, Tổng Giáo phận Hà Nội. Vị trí: VV7G+H9, thôn Hà Hồi, H. Thường Tín, TP Hà Nội. Cách Ga Hà Nội: 22km (hướng 6h). Trạm dừng bus lân cận: BX Thường Tín - QL1A (xe 06a, 06c, 06d, 06e, 62, 101), Cột mốc H1/13 - ĐT427 (06b).

Nhà thờ Hà Hồi. Photo NCCong ©2019

Từ trung tâm Hà Nội bạn có thể lên những xe bus xuôi về nam trên quốc lộ QL1A và xuống ở bến xe Thường Tín, rồi theo con đường chạy dọc nghĩa trang công giáo đi hơn 1km về phía đông sẽ thấy ngọn tháp cao của nhà thờ Giáo xứ Hà Hồi. Hoặc bạn lên xe bus 06b tuyến Giáp Bát—Hồng Vân và xuống ở cột mốc H1/13 trên tỉnh lộ ĐT427 rồi đi gần 1km qua làng Khê Hồi thì cũng đến.

Thôn Hà Hồi tên Nôm là làng Vồi, thời Nguyễn thuộc xã Hà Hồi, đóng vai trò anh cả trong tổng Hà Hồi, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Đông. Nhà thờ Giáo xứ Hà Hồi được khánh thành vào năm 1903 [Niên đại trên thượng lương Thánh đường ghi “Thành Thái Nhâm Dần thụ trụ thượng lương” tức năm 1902]. Giáo xứ thuộc về Giáo hạt Phú Xuyên, Tổng Giáo phận Hà Nội, với quan thầy là Đức Mẹ Mân Côi.

Hiện nay số giáo dân gồm có 1454 người và đang được linh mục chánh xứ Gioan Lê Trọng Cung phụ trách mục vụ. Ngoài ra còn có Giáo họ Kỳ Dương trực thuộc Giáo xứ Hà Hồi.

Phía sau Nhà thờ Hà Hồi. Photo NCCong ©2019

Kiến trúc

Nhà thờ Giáo xứ Hà Hồi xây dựng theo kiểu kiến trúc tân cổ điển, mặt quay về hướng đông. Phía trước là một ao nước rộng hình chữ nhật được chia đôi bởi lối vào ra qua cổng chính. Tiếp đó có một sân gạch rộng dẫn thẳng đến thềm nhà thờ khá cao, mỗi bên là hai dãy nhà dài có nền thấp hơn.

Mặt tiền toà nhà thờ ở chính giữa trông rất đồ sộ với 5 cửa vòm và ba toà tháp cao. Bên trong thánh đường có 20 cột gỗ lim bao gồm 10 cột cái và 10 cột quân đặt trên các phiến đá tảng dày 10 cm. Chu vi các cây cột cái khá to, trung bình đạt tới 1,43m.

Đền Đức Mẹ Lộ Đức. Photo NCCong ©2018

Nhà thờ Hà Hồi có 11 cặp câu đối chữ Hán được sơn son thiếp vàng. Tất cả được sắp sếp theo thứ tự từ cặp câu đối trên Cung Thánh đến gian thứ nhất dưới lòng Nhà Thờ có hai cột cái và hai cột quân; gian thứ hai cũng vậy và cứ thế cho đến hết vì cột gian thứ năm.

Khu tượng đài

Năm 2017 được sự chỉ dẫn của Cha xứ Gioan Lê Trọng Cung, bà con giáo dân đã xây dựng thêm một khu tượng đài tưởng niệm tại vườn nhà xứ với diện tích khoảng 200m2. Phía sau tượng Linh mục Giuse Nguyễn Ðình Nghi có một bức tường dài đắp nổi hình 118 vị thánh tử vì đạo tại Việt Nam dưới thời Tây Sơn và thời Nguyễn.

Đền Đức Mẹ Lộ Đức

Ngôi đền này nằm trên con đường làng nối giữa nhà thờ Giáo xứ ở phía đông với nghĩa địa giáo dân ở phía tây. Nơi đây có ý nghĩa quan trọng với tổng Vồi: quan tài của người chết sẽ được dừng ở đây để làm phép xác trên đường mang ra vườn thánh (nghĩa địa) an táng.

Đền thánh Nghi tại Hà Hồi. Photo NCCong ©2018

Bên Giáo quan niệm rằng cả cuộc đời người đều gắn bó với nhà thờ: sinh ra được rửa tội tại đó và chết đi cũng được đưa vào đó để làm phép xác. Bên Lương thì quan niệm rằng đem xác vào nhà thờ sẽ đem xấu gở cho cả làng. Chánh tổng bèn quyết định chỉ cho đưa quan tài tới đền Đức Mẹ thay vì tới nhà thờ Giáo xứ.

Đền thánh Nghi

Đền thánh Giuse Nguyễn Đình Nghi ở ven đường Thượng Hiền, mặt quay về hướng tây nhìn ra hồ nước đầu làng Hà Hồi, cách nhà thờ khoảng 700m. Năm 1929 nhân dân Giáo xứ Hà Hồi đã góp sức xây dựng ngôi đền này tại khuôn viên của Phiên Nhất.

Linh mục Giuse Nguyễn Ðình Nghi sinh năm 1771 tại làng Hà Hồi. Ngài phụ trách Giáo xứ Kẻ Báng rồi cùng Phaolô Nguyễn Ngân và Martinô Tạ Đức Thịnh bị xử trảm ngày 8-11 năm Canh Tý 1840 tại pháp trường Bẩy Mẫu (Nam Định) dưới đời vua Minh Mệnh.

Tại Vatican Đức giáo hoàng Lêô XIII đã suy tôn ba linh mục lên bậc Chân Phước ngày 27-05 năm Canh Tý 1900. Về sau 3 vị này lại ở trong số 118 thánh tử vì đạo An Nam được Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II tôn phong ngày 19-6-1988.

Di tích lân cận

©NCCông 2018, Ha Hoi parish church