583 Thuy Ung community hall

Đình Thuỵ Ứng

h.Thường Tínsông Nhuệnhà Lý

Đình Thuỵ Ứng xây năm 1639. Thờ: Lý Bát Đế và Đỗ Phụ Chính. Lễ hội xuân: 10 tháng Giêng âl. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1990). Vị trí: VRFQ+G5, Hòa Bình, Thường Tín, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 22km về phía nam. Bus lân cận: BV Tâm thần Trung ương 1 trên đường ĐT427B.

Lược sử

Từ hồ Hoàn Kiếm, du khách có thể đi theo đường quốc lộ QL1A, đến Bưu điện Thường Tín thì rẽ phải vào đường ĐT427B, và quá Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 lại rẽ phải đi khoảng 500m sẽ tới đình làng Thụy Ứng. Làng có từ lâu đời, đến đầu thế kỷ XX vì kiêng tên huý Vĩnh Thụy của vua Bảo Đại nên phải đổi tên thành Tường Ứng. Sau Cách mạng tháng 8-1945 trở lại gọi là Thụy Ứng. Hiện nay làng thuộc xã Hòa Bình, huyện Thường Tín, TP Hà Nội.

Thời Nguyễn, bốn xã Thụy Ứng, Phụng Công, Dưỡng Hiền, Quần Hiền thuộc tổng Cổ Hiền, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Đông. Sau Cách mạng tháng Tám 1945, các thôn Thụy Ứng, Vân Trai, Tảo Môn, Yên Phú hợp nhất thành xã Thượng Hiền (tổng Nhị Khê cũ). Tháng 4-1946, các xã Quần Hiền, Dưỡng Hiền, Phụng Công và thôn Thụy Ứng hợp nhất thành xã Lam Nhạc. Tháng 6-1948, xã Lam Nhạc hợp nhất với xã Lương Văn Can (gồm các thôn Thượng Đình, Văn Xá, Trung Thôn và Nhị Khê) thành xã Quốc Tuấn. Tháng 5-1959, xã Quốc Tuấn tách thành hai xã: Hòa Bình và Quốc Tuấn. Từ đó, xã Hòa Bình gồm 4 thôn như ngày nay.

Ao đình Thuỵ Ứng ©NCCong 2020

Xã Hòa Bình nằm ở phía tây huyện Thường Tín; có diện tích tự nhiên 3,83 km2; dân số 6.950 người. Người dân xã Hòa Bình gắn bó lâu đời với nông nghiệp, giàu kinh nghiệm trồng lúa nước và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Từ xưa, một số nghề thủ công đã ra đời và phát triển tại đây, nổi tiềng trong đó có nghề làm lược sừng của Thụy Ứng và nghề mộc của Phụng Công.

Theo các tư liệu và 24 đạo sắc phong lưu giữ trong di tích thì đình Thụy Ứng thờ Lý Bát Đế gồm 8 hoàng đế từ Lý Thái Tổ đến Lý Huệ Tôn, trị vì Đại Việt trong hai thế kỷ XI và XII. Ngoài ra, đình còn thờ Đỗ Phụ Chính, tên húy Đỗ An Di, làm phụ chính đại thần cho vua nhỏ Lý Cao Tông. Ngài là em ruột hoàng hậu Đỗ thị, tức cậu ruột của vua Lý Cao Tông.

Năm 1990 Bộ Văn hoá và Thông tin đã xếp hạng đình Thuỵ Ứng là Di tích lịch sử - văn hoá quốc gia. Trước đó vào năm 1989, ngôi đền Ông tức nhà thờ tổ nghề lược sừng đã được công nhận là Di tích cấp tỉnh.

Bên trong đình Thuỵ Ứng ©NCCong 2020

Kiến trúc

Đình Thụy Ứng được xây dựng ở đầu làng. Đây là một công trình kiến trúc cổ và đã qua nhiều lần sửa chữa, tôn tạo. Dáng vẻ và quy mô hiện nay chủ yếu được thừa hưởng từ các đợt trùng tu dưới thời Nguyễn. Các hạng mục công trình gồm cổng, sân và các nhà giải vũ, phương đình, ̣đại bái, hậu cung.

Cổng đình xây kiểu trụ biểu, hai bên có cổng phụ, trên tường đắp hình ngựa. Phía nam trước cổng là một ao vuông có tường bao quanh. Phương đình được làm năm Bảo Đại tứ niên (1929), theo kiểu chồng diêm 2 tầng 8 mái với các đầu đao cong vút. Phần cổ diêm đắp nổi các tích Đương Dương Trường Bản kiều, Tam anh chiến Lã Bố...

Trên câu đầu cũ ở toà đại bái có dòng chữ Hán ghi năm "Dương Hòa ngũ niên" tức 1639. Hạng mục công trình này đến năm "Tự Đức nhị thập bát niên" đã được sửa chữa lớn, phải làm liền trong hai năm 1865-1866. Mái ngói ri đè trên bốn hàng chân và vì nóc kiểu chồng rường với 24 cột gỗ lim.

Tiền tế và đại bái đình Thuỵ Ứng ©NCCong 2020

Di sản

Trong toà đại bái có bốn cửa võng sơn son thếp vàng và khảm trai cầu kỳ. Các bức cốn đều được chạm khắc tích “ngư long hý thủy”, mặt sau chạm nổi các đề tài “Ngũ lão”, “Bát tiên” với những họa tiết tinh tế như cua cắp mỏ chim, hai con vật lộn trên mặt nước.

Hàng năm dân làng Thụy Ứng vẫn tổ chức lễ hội đầu xuân vào ngày 10 tháng Giêng âm lịch. Trong dịp này, ngoài lễ tế còn diễn ra những tiết mục dân gian truyền thống như rước kiệu, đánh vật, chọi gà v.v..

Di tích lân cận

583 dinh Thuy Ung ©NCCông 2019-2024