772 Phuong Vien pagoda

Chùa Phương Viên (Thích Ca Tự)

h.Hoài ĐứcLê trung hưngsông Đáy

Chùa làng Phương Viên có từ thời Hậu Lê. Tên chữ: Thích Ca Tự. Xếp hạng: di tích quốc gia (1997). Vị trí: 2M8W+QW, thôn Phương Viên, xã Song Phương, H. Hoài Đức, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 19km (hướng 9h). Trạm bus lân cận: Ngã 3 Đường Yên Sở - Đê Song Phương (xe 66)

Lược sử

Song Phương là một xã nằm bên tả ngạn sông Đáy, thuộc huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Phía bắc giáp hai xã Sơn Đồng, Tiền Yên; phía đông giáp hai xã Lại Yên, An Khánh; phía tây giáp xã Vân Côn; phía nam giáp hai xã An Thượng, Vân Côn và có đại lộ Thăng Long chạy qua. Xã có diện tích 573 ha với dân số năm 1999 là 9.930 người.

Tương truyền Song Phương có từ thời Lý. Thời Nguyễn thuộc tổng Đắc Sở, huyện Đan Phượng, Sơn Tây. Nay xã gồm hai thôn Phương Viên, Phương Bảng cùng hai trại Ngòi và Ba Lương. Thôn Phương Viên trước kia có tên Vạn Chài, sau gọi là làng Vạng, chia ra làm: xóm Nhất, xóm Giữa, xóm Lý, xóm Đồng, xóm Thượng, xóm Hạ, xóm Ải, xóm Đình. Trong thôn có hai ngôi chùa được lập từ thời Hậu Lê: chùa Giữa có tên chữ là Phượng Tiên Tự và chùa Thượng là Thích Ca Tự. Chùa Thượng từng bị phá huỷ năm 1947 rồi xây lại năm 1953, đến nay đã được tôn tạo khang trang

Tam quan nội chùa Thích Ca, Phương Viên. Photo ©NCCong 2021

Kiến trúc

Thích Ca Tự toạ lạc tại một khuôn viên khá to ở mé trong đê Song Phương, bên kia đê là cánh đồng đất bãi ven sông Đáy. Tam bảo quay về hướng tây nam nhìn qua sân và tam quan nội ra ngõ tới tam quan ngoại ở dưới chân đê. Tam quan ngoại xây ba tầng theo hình tháp nhỏ, các mái có đầu đao, đắp ngói giả. Tam quan nội nằm cạnh một gốc cây ngọc lan cổ thu.

Toà tiền đường xây kiểu phương đình 2 tầng 8 mái với các đầu đao cong. Bộ vì gồm 4 cột cái và 12 cột quân, gắn kết bằng những rường, xà, bẩy, trên đó có chạm khắc hình rồng và đao mác mang phong cách nghệ thuật thời Lê Trung hưng. Trên gác có treo quả chuông đồng ghi 4 chữ Hán "Thích Ca Tự Chung" và niên đại Cảnh Thịnh 5 thời Tây Sơn (năm Đinh Tỵ 1797). Toà tiền đường kết nối với thượng điện theo hình “chữ Đinh”.

Tiền đường chùa Thích Ca, Phương Viên. Photo ©NCCong 2021

Di vật

Trong chùa Thích Ca bài trí một hệ thống tượng Phật giáo theo phái Bắc tông. Đáng chú ý trong số 12 pho tượng ở thượng điện là bộ tượng Tam thế Phật có kích thước lớn và đặt ở vị trí cao nhất,; ngoài ra còn có một pho Quan Âm chuẩn đề bằng đồng nặng khoảng 200kg và được đúc vào giữa thế kỷ XIX. Đôi tay chính của Quan Âm kết ấn tam muội, các đôi tay khác toả ra từ hai bên sườn, mỗi tay cầm một báu vật.

Năm 1997, Bộ Văn hoá và Thông tin đã xếp hạng chùa Thích Ca là Di tích kiến trúc, nghệ thuật quốc gia.

Gác chuông chùa Thích Ca, Phương Viên. Photo ©NCCong 2021

Di tích lân cận

©NCCông 2011-2021, Phuong Vien pagoda