785 Dai Bi pagoda
Chùa Bãi (Đại Bi Tự)
h.Hoài Đứcsông Đáynhà Trầndi tíchChùa Đại Bi còn gọi chùa Bãi hay chùa Thượng, có từ cuối thời Trần. Tên chữ: Đại Bi Tự. Xếp hạng: di tích quốc gia (1996). Vị trí: 3M3G+2M, thôn Quế Dương, xã Cát Quế, H. Hoài Đức, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 22km (hướng 9h). Trạm bus lân cận: 373 Đê Cát Quế (xe 66)
Địa lý
Cát Quế là một xã nằm bên sông Đáy và ở phía tây bắc huyện Hoài Đức, TP Hà Nội. Xã có địa giới phía bắc giáp với xã Dương Liễu; phía tây giáp huyện Quốc Oai; phía nam giáp xã Yên Sở; phía đông giáp xã Đức Giang. Tổng diện tích xã là 4,24 km² với dân số 13.260 người (năm 1999). Nơi đây có di chỉ khảo cổ Vinh Quang nổi tiếng từ thời văn hóa Phùng Nguyên cách nay hơn 3000 năm.
Xã được thiên nhiên ưu đãi cho vùng đất bãi trù phú của sông Đáy và người dân sở tại đã làm nên thương hiệu bưởi đường Quế Dương. Theo các cụ cao niên kể lại thì giống bưởi này từ xưa đã cho quả to chín sớm, vỏ vàng rất đẹp, lại ngọt và mọng nước nên được dùng để cung tiến nhà vua.
Cát Quế gồm hai làng Cát Ngòi và Quế Dương, trong đó Quế Dương chiếm phần lớn diện tích và dân số. Tên xã được ghép từ tên của hai làng.
- Tam quan chùa Bãi (Đại Bi Tự). Photo NCCong ©2021
Điều đặc biệt ở làng Quế Dương là mỗi xóm đều có một cái điếm dùng làm nơi thờ cúng và hội họp, vui chơi của nhân dân.
Lược sử
Xã Cát Quế có các di tích lịch sử văn hóa đã được xếp hạng như đền Mẫu, quán Vật và chùa Quế Dương (nằm ở phía nam của xã, tên chữ Vĩnh Phúc Tự, còn gọi chùa Hạ hay chùa Vắng, nổi tiếng với một bệ thờ bằng đất nung của thời Mạc). Ngoài ra lại có chùa Đại Bi, còn gọi chùa Thượng hay chùa Bãi, nằm ở phía bắc xã, khởi dựng từ cuối thời Trần. Trải qua gần 700 năm, sau nhiều lần trùng tu tôn tạo, dáng dấp ngôi chùa hiện mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn.
Năm 1996, chùa Đại Bi đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng là di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
- Bệ đá chùa Bãi (Đại Bi Tự)
Kiến trúc và di sản
Tam quan gồm 2 tầng 8 mái, mặt nhìn về phía tây nam, hai bên là hai cửa phụ dưới tán cây cổ thụ. Trên lầu có treo một quả chuông lớn ghi niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 6 thời Tây Sơn (1798) và một khánh đồng đúc năm Bính Tý vào đầu thời Nguyễn. Trước và sau cổng vẫn còn vết tích của ao chùa.
Toà tiền đường 7 gian 2 chái xây kiểu tường hồi bít đốc tay ngai, kết nối theo hình “chữ Công” với toà thiêu hương và toà thượng điện đều 3 gian. Hồi bên trái tiền đường có 2 tấm bia nhỏ ghi tên 20 quan viên người làng. Tại toà thiêu hương có một trong ba bệ đá cổ nhất Việt Nam với niên đại thời Trần (1374), góc tạc chim thần, ở phần dưới mặt trước có 3 ô hình chữ nhật trang trí hình rồng, 2 ô phía sau chạm hoạ tiết sư tử và hổ; phía trên là cánh sen. Hai bên thượng điện là 2 động đá tạc cảnh Phật giới và địa ngục với 300 tượng nhỏ.
- Động âm phủ chùa Bãi. Photo NCCong ©2021
Trong chùa bài trí một hệ thống tượng Phật giáo Bắc tông đầy đủ và trang trí mang các phong cách nghệ thuật từ thế kỷ XVII đến XX. Phía sau là nhà Tổ và bên cạnh là nhà khách. Ngoài sân có một cây đại được gắn biển “Cây di sản Việt Nam”.
Di tích lân cận
785 Dai Bi pagoda ©NCCông 2011-2021