879 Chau Mai community hall

Đình Châu Mai

h.Thanh Oainhà Trầnsông Nhuệ

Đình Châu Mai có từ đầu thế kỷ XX. Thờ: Phả Tế Minh Lang đại vương. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1995). Vị trí: RR37+865, xã Liên Châu, Thanh Oai, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 34 m (hướng 7h). Trạm bus lân cận: Gần Mốc Km9+600 - TL 429.

Địa lý

Liên Châu là một xã nông nghiệp thuộc huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Phía bắc giáp xã Tân Ước, phía đông giáp Tân Minh, Dũng Tiến và Nghiêm Xuyên (3 xã thuộc huyện Thường Tín), phía tây giáp xã Dân Hoà và Hồng Dương (2 xã thuộc huyện Thanh Oai), phía nam giáp xã Hồng Minh (thuộc huyện Phú Xuyên). Giao thông có sông Nhuệ ở phía đông và con đường Trục nam Hà Nội ở phía tây.

Xã Liên Châu có mã hành chính là 10171, diện tích đất tự nhiên 6,29 km², dân số năm 1999 là 7.079 người, mật độ đạt 1.125 người/km². Xã gồm 2 thôn: Từ Châu ở phía đông và Châu Mai ở phía tây. Ngoài nghề trồng lúa, nhân dân thôn Châu Mai còn nuôi rất nhiều đàn vịt đẻ trứng, thả cá và mở lò ấp.

Cổng đình Châu Mai. Ảnh ©NCCong 2022

Lược sử

Đình Châu Mai được xây năm Thành Thái 16 (1904) dưới thời nhà Nguyễn. Trong cung cấm có thờ bài vị Phả Tế Minh Lang đại vương, một tướng tài của nhà Trần.

Đại vương từng lập công lớn giúp nguyên soái Trần Hưng Đạo phá tan quân Nguyên-Mông sang xâm lược nước ta vào cuối thế kỷ XIII. Theo thần tích, cha ngài quê huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn, đạo Kinh Bắc, sau gia đình rời xuống lập nghiệp ở huyện Lương Giang, phủ Thiên Mạc. Minh Lang lớn lên bộ hành tìm nơi cư trú tại xã Quế Sơn, huyện Thanh Oai. Tại đây ngài chiêu tập dân đinh, rèn luyện võ nghệ. Khi vua Trần cùng tướng soái mở hội nghị ở bến Bình Than và ra chiếu cầu hiền, ngài dẫn binh sĩ về triều xin giúp vua chống giặc.

Sân đình Châu Mai. Ảnh ©NCCong 2022

Ngài được phong chức Tả hữu quân thần và trấn giữ trận địa sông Bạch Đằng, lập công lớn. Sau khi hoá, ngài được dân làng Châu Mai lập miếu thờ và vua các triều đại ban sắc phong làm thượng đẳng phúc thần.

Năm 1995, đình Châu Mai được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Kiến trúc

Từ con đường Cầu Kênh 4 chạy qua làng Châu Mai, du khách rẽ vào ngõ Đình rồi đi tiếp khoảng gần 300 m thì đến nơi. Đình toạ lạc trên một thế đất quý, gọi là “rùa nằm, hạc chầu”, căn cứ vào đôi câu đối chữ Hán tả cảnh vẫn còn lưu tại đây:
Quy ngự hạc triều danh thắng địa
Quế hương mai trúc thái bình thiên.

Khám thờ đình Châu Mai. Ảnh ©NCCong 2022

Cổng đình xây kiểu nghi môn tứ trụ, mặt nhìn hơi chếch về phía đông nam ra một ao nhỏ. Sau cổng là sân đình với hai nhà giải vũ 3 gian. Toà đại đình 5 gian 2 dĩ, thềm cao, đầu hồi bít đốc, các bộ vì làm kiểu “chồng rường”, bờ nóc đắp hình lưỡng long triều nguyệt. Toà thiêu hương nối hậu cung với đại đình theo hình “chữ Công“. Hai bên hậu cung là hai nhà tả hữu mạc 3 gian. Tất cả các mái đều lợp ngói ri.

Di sản

Trên các bức cốn của đình thôn Châu Mai có chạm khắc nhiều mảng hoa văn với những đề tài phong phú, từ quý phái đến dân dã: bên cạnh tứ linh, tứ quý lại thấy cả cua, cá, chuột... Trong đình còn lưu giữ được những di vật quý khác như: 2 tấm bia hậu của Giáp Quý và của họ Phú, bộ long ngai bài vị và cờ, lọng, tàn, tán.

Trong đình Châu Mai. Ảnh ©NCCong 2022

Di tích lân cận

(879 dinh Chau Mai ©NCCông 2017-2022)