890 Kim Chau pagoda

Chùa Kim Châu (Nguyễn Xá Tự)

h.Thanh Oainhà Nguyễnsông Đáy

Chùa Kim Châu có từ thời Nguyễn. Tên chữ: Nguyễn Xá Tự. Xếp hạng: Di tích cấp tỉnh (2008). Vị trí: RQQ7+R3X, đê Tả Đáy, xã Kim Thư, H. Thanh Oai, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 28km (hướng 7h). Toạ độ: 20°50’23"N 105°45’47"E. Trạm bus lân cận: Thôn Kim Châu trên đê Tả Đáy (xe 124), Thôn Tân Thư trên QL21B (xe 78, 91, 103A, 103B).

Địa lý

Kim Thư là một xã nông nghiệp thuộc huyện Thanh Oai, TP Hà Nội. Xã có diện tích 2,9 km², dân số năm 1999 là 4.815 người, mật độ đạt 1.660 người/km². Xã nằm ven đê Tả Đáy, cách trung tâm thủ đô Hà Nội khoảng 30 km. Phía đông giáp xã Đỗ Động, phía tây giáp xã Kim An và huyện Chương Mỹ, phía nam giáp xã Phương Trung, phía bắc giáp thị trấn Kim Bài. Giao thông thuỷ bộ khá thuận tiện vì có sông Đáy và đường quốc lộ QL21B đi qua.

Xã Kim Thư gồm 3 thôn: Đôn Thư, Kim Thành, Kim Châu. Vùng này nằm gần các làng cổ ven sông Đáy và có dân quy tụ từ thời Bắc thuộc rồi trở nên đông đúc vào thời Đinh và Tiền Lê. Đến thời Nguyễn thì các thôn đều đã có đủ đình và chùa riêng.

Tháp chùa Kim Châu. Photo ©NCCông 2021

Lược sử

Chùa làng Kim Châu có tên chữ là Nguyễn Xá Tự. Căn cứ vào bi ký chùa ít nhất đã ra đời từ thế kỷ XIX, về sau được tôn tạo vào thế kỷ XX. Lần gần đây nhất, chùa được trùng tu vào thập kỷ 2010. Mặc dù đã trải qua nhiều lần sửa chữa nhưng ngôi chùa hiện nay vẫn giữ được nhiều nét kiến trúc theo phong cách nghệ thuật thời Nguyễn.

Năm 2008, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) đã xếp hạng chùa làng Kim Châu là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh.

Cổng chùa Kim Châu. Photo ©NCCông 2021

Kiến trúc

Cổng chùa Kim Châu mở ra đường đê Tả Đáy ở phía đông, làm theo kiểu tam quan với 3 cửa riêng có các câu đối chữ Hán. Cửa giữa xây 2 tầng, 8 mái đắp ngói ống giả. Hai bên tam quan có 2 trụ biểu nhỏ cũng đắp câu đối chữ Hán. Trụ bên phải giáp nhà thờ Mẫu 5 gian xây đầu hồi bít đốc, hậu cung nhô lên 2 tầng, 8 mái, lưng giáp với đê.

Du khách đi qua cổng vào một sân rộng có nhiều cây cảnh, trước mặt là nhà Tổ 5 gian đầu hồi bít đốc với hậu đường cũng như thế, xếp song song thành hình “chữ Nhị”, phía sau là vườn tháp.

Sân chùa Kim Châu. Photo ©NCCông 2021

Bên phải sân là ngôi chùa chính với toà tiền đường 3 gian 2 chái, mặt nhìn vào lưng đình Kim Châu ở hơi chếch về phía tây nam. Bờ nóc bờ chảy đắp bờ đinh, hai đầu bờ nóc đắp 2 đấu đinh, chính giữa bờ nóc đắp bình hồ lô thắt dải lụa bay bay, cuối bờ dải xây giật cấp kiểu tay ngai. Hai bộ vì gian giữa làm theo kiểu “giá chiêng, chồng rường, kẻ”. Hai bộ vì gian bên làm theo kiểu “chồng rường, kẻ”. Toà thượng điện 3 gian dọc được nối vào gian giữa tiền đường theo hình “chữ Đinh”. Các bộ vì ở đây làm theo kiểu “giá chiêng, kẻ suốt”.

Di vật

Trong chùa Kim Châu hiện có một hệ thống tượng Phật giáo Bắc tông đầy đủ và được tạo tác công phu, mang phong cách nghệ thuật của thế kỷ XVIII. Tại nhà thờ Tổ và nhà thờ Mẫu lại có bộ tượng các vị sư Tổ và Tam toà Thánh Mẫu hoàn chỉnh.

Nhà Mẫu chùa Kim Châu. Photo ©NCCông 2021

Di tích lân cận

890 Kim Chau pagoda ©NCCông 2011-2021