Đình Yên Lạc

Đình Yên Lạc (làng Gượm) được dựng vào thời Lê trung hưng. Thờ Trung Công, Hoằng Công, Dũng Công (tướng của Tản Viên sơn thánh) và Nguyễn Kính (tướng nhà Mạc). Xếp hạng: di tích quốc gia (1993). Vị trí: 2H9H+P6H, xã Cần Kiệm, Thạch Thất, TP Hà Nội. Cách BĐX Bờ Hồ: 32 km (hướng 9 h). Trạm bus lân cận: Lối rẽ vào Chàng Sơn - TL419 (xe 89)

Địa lý

Từ trung tâm thành phố Hà Nội du khách đi về phía tây theo Đại lộ Thăng Long, qua thị trấn Quốc Oai rẽ phải vào đường liên tỉnh TL419 đi tiếp hơn 4 km thì có đường rẽ sang bên trái đi qua chùa Tây Phương để đến thôn Yên Lạc (cách chỗ đường rẽ khoảng gần 3 km). Thôn này thuộc xã Cần Kiệm, huyện Thạch Thất.

Xã Cần Kiệm có mã hành chính 09991, diện tích 7,23 km², dân số 9.368 người năm 2021, mật độ dân số đạt 1.295 người/km². Địa giới phía đông giáp 3 xã Chàng Sơn, Thạch Xá và Bình Phú, phía tây giáp 2 xã Hạ Bằng và Tân Xã, phía bắc giáp xã Kim Quan, phía nam giáp xã Đồng Trúc và xã Ngọc Liệp (thuộc huyện Quốc Oai). Sông Tích chảy từ bắc xuống nam, chia xã làm hai phần.

Sân đình Yên Lạc. Photo ©NCCông 2022

Lược sử

Thôn Yên Lạc tên Nôm là làng Gượm. Đình làng Gượm được dựng vào thời Lê trung hưng. Trong hậu cung lưu bản ngọc phả chép rằng đình thờ 3 vị tướng của Tản Viên sơn thánh gồm hai anh em ruột Trung Công, Hoằng Công và em họ là Dũng Công, vốn quê vùng Thiên Trường, Nam Định, đến ngụ cư ở thôn Yên Lạc. Ngoài ra còn thờ danh thần nhà Mạc là Nguyễn Kính, người thôn Dị Nậu cùng huyện Thạch Thất.

Hội làng Yên Lạc được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch hằng năm để tưởng niệm công trạng của bốn vị thành hoàng làng. Trong dịp này ngoài nghi thức tế lễ truyền thống còn có thi vật và diễn các trò vui dân gian như múa gậy. Ngày 18 tháng 1 năm 1993 đình Yên Lạc đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Tiền tế đình Yên Lạc. Photo ©NCCông 2022

Kiến trúc và di sản

Đình thôn Yên Lạc nằm trên một thế đất khá cao, gọi theo thuyết phong thuỷ là hình hàm hổ, mặt nhìn hơi chếch về phía nam ra sông Tích Giang. Khuôn viên um tùm cây cối và nở hậu, hai bên hông có ngõ thông các xóm. Cổng đình giáp với con đường ven sông. Du khách leo qua 11 bậc lên đến sân đình, hai bên có tượng đôi voi phục chầu ở trước cổng thứ hai.

Cổng thứ hai làm theo kiểu nghi môn nhị trụ, thân đắp câu đối chữ Hán. Lại leo tiếp 7 bậc nữa mới lên tới chân thềm tam cấp. Toà đại bái gồm 5 gian 2 dĩ, xây 2 tầng 8 mái với 6 bộ vì được làm theo kiểu “chồng rường con tiện, kẻ, bẩy”. Hai bên đại bái có dãy nhà tả hữu mạc 3 gian, xây kiểu tường hồi bít đốc. Phía sau đại bái là toà hậu cung khá dài nằm dọc dưới bóng các cây cổ thụ.

Cổng đình Yên Lạc. Photo ©NCCông 2022

Đình Yên Lạc còn giữ được nhiều đồ thờ như 4 cỗ kiệu, 2 hương án thờ kép và đơn cùng những mảng trang trí trên gỗ trong đình chủ yếu là chạm khắc đề tài tứ linh, tứ quý và mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn. Trong hậu cung có khám thờ đặt các bài vị thành hoàng là tạo tác thời Lê.

Di tích lân cận

• Chùa Đồng Bụt: xã Ngọc Liệp, Quốc Oai.
• Chùa Phú Mỹ: xã Ngọc Mỹ, Quốc Oai.
• Chùa Tây Phương: 184 Thạch Xá, Thạch Thất.
• Đình Ngô Sài: thôn Ngô Sài, TT Quốc Oai.
• Đình Ngọc Than: xã Ngọc Mỹ, Quốc Oai.
• Đình Phú Đa: xã Cần Kiệm, Thạch Thất.

©NCCông 2021-2022, Yen Lac Village Hall