Trước đây, khu vực thuộc phạm vi Hà Nội ngày nay là đầm lầy, rừng rậm với sự sinh sống của nhiều loài thú dữ, nhưng qua hàng ngàn năm, với sự bồi đắp của những con sông, đồng bằng xuất hiện.
Trang nhà > Giới thiệu > Khảo cứu
Khảo cứu
-
Hà Nội - thành phố sông hồ
18, Tháng Mười 2020, bởi Cong_Chi_Nguyen -
Sông hồ Hà Nội xưa nay
26, Tháng Mười Một 2019, bởi Cong_Chi_NguyenXưa kia, ngoài tác dụng tưới tiêu, các con sông Việt Nam còn làm nên mạng lưới giao thông chủ lực của dân tộc ta. Không phải ngẫu nhiên mà phần lớn các di tích lịch sử - văn hoá lại nằm dọc theo những con đường thủy thuận lợi nhất. Trang ĐÔNG TÁC xin giới thiệu bạn đọc bài khảo cứu sau đây về hệ thống sông hồ của vùng Thăng Long - Hà Nội
Thủ đô Hà Nội là vùng đất có rất nhiều sông, hồ tự nhiên. Chính hệ thống sông, hồ này đã tạo cho Hà Nội có nhiều cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Theo thời gian, (...) -
Phường, phố và tên phố Hà Nội (3)
25, Tháng Tám 2019, bởi Cong_Chi_NguyenNguyên tắc đặt tên phố Hà Nội 1946
Nhà xuất bản Đại La có trụ sở tại số 46, phố Trần Thánh Tôn, Hà Nội, năm 1946 đã cho phát hành “Bản đối chiếu tên phố Hà Nội mới và cũ”. Theo đó, nguyên tắc đặt tên phố là như sau:
A – Tên dùng Giữ nguyên tên cũ của Hà Nội 36 phố phường. Tên anh quân, danh tướng, văn gia, chiến công, các nhà cách mệnh cũ và mới. Danh nhân ngoại quốc có liên lạc với Việt Nam: Nhâm Diên, Tôn Trung Sơn, Yersin. Chia ra từng khu vực ở đó các tên phố có liên lạc với nhau. Tên vườn hoa và khu phố (cité) cũng có liên lạc với (...) -
Phường, phố và tên phố Hà Nội (2)
24, Tháng Tám 2019, bởi Cong_Chi_NguyenPhần đầu trong kỳ này nêu vắn tắt tình hình phố phường Hà Nội thời Nguyễn và thuộc Pháp, chính xác là trước tháng Tám năm 1945. Phần sau cho thấy những thay đổi lớn về cách đặt tên phố mà đa số vẫn còn gần gũi với thực tại hôm nay.
Tên phố từ thời Nguyễn qua thời Pháp
Tên phố Hà Nội thời vua Tự Đức dựa theo tên phường, hoặc nghề thủ công hay phố chuyên buôn bán một mặt hàng. Ví dụ phố Hàng Khảm (nay là Hàng Khay) chuyên làm khảm trai, phố Hàng Bài chuyên sản xuất các quân bài lá, Hàng Bạc chuyên (...) -
Các ngôi đình trong khu phố cổ Hà Nội
28, Tháng Ba 2019, bởi Cong_Chi_NguyenKhu phố cổ Hà Nội là nơi lưu giữ được 59 ngôi đình trong tổng số 112 công trình tôn giáo tín ngưỡng đã từng có tại đây.
Giới thiệu Các ngôi đình trong Khu phố cổ Hà Nội (KPC) phản ánh yếu tố lịch sử của một khu đô thị có nguồn gốc nông thôn – nông nghiệp. Không gian kiến trúc của chúng cũng có những đặc trưng phản ánh rõ nét quá trình hình thành và phát triển của KPC, góp phần tạo nên bản sắc của Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội.
KPC được hình thành từ một hệ thống các bến chợ nằm xen lẫn các làng nông nghiệp. Do vậy, những ngôi đình (...) -
Đôi nét về Văn từ, Văn chỉ Việt Nam
29, Tháng Giêng 2019, bởi Cong_Chi_NguyenNho giáo du nhập vào Việt Nam từ đầu Công nguyên, đến nửa cuối thế kỷ XI được người Việt chính thức chấp nhận và mau chóng phát triển trở thành hệ tư tưởng chi phối xã hội nước ta thời quân chủ. Cùng với sự phát triển và hưng thịnh của Nho giáo, Nho học, một hệ thống các Văn miếu, Văn từ, Văn chỉ được thiết lập từ Trung ương đến địa phương
Giới thiệu Vào thời kỳ cuối Lê đầu Nguyễn, khắp các tỉnh, trấn đều có Văn Miếu, khắp các huyện, tổng, xã, làng đều có Văn từ, Văn chỉ.
Văn miếu là nơi thờ Khổng Tử, Tứ phối (Tăng Tử, Mạnh Tử, Nhan (...) -
Nhà trọ ở Hà Nội xưa và nay
15, Tháng Giêng 2019, bởi Cong_Chi_NguyenNhà trọ ở Thăng Long có từ bao giờ là câu hỏi không dễ trả lời vì sử sách thường không chép về chuyện này. Tuy nhiên, cách nay hơn hai thế kỷ, Thăng Long - Hà Nội đã đông đúc người ở trọ…
Sĩ tử là khách trọ chính Cuối thế kỷ XVIII, xung quanh Văn Miếu - Quốc Tử Giám có khá nhiều trường học. Sở dĩ khu vực này nhiều trường học vì Văn Miếu là nơi thờ Khổng Tử, còn Quốc Tử Giám, trường học lớn và uy tín bậc nhất thời đó, thường xuyên tổ chức các buổi bình văn, thuận tiện cho học trò đến nghe. Học trò các tỉnh về theo học rất đông, vì thế (...) -
Phường, phố và tên phố Hà Nội (1)
12, Tháng Giêng 2019, bởi Cong_Chi_NguyenNăm 1954, nội thành Hà Nội chỉ gồm hơn 300 phố. Từ khi Hà Tây hợp nhất vào Thủ đô và nội thành được mở rộng về 4 hướng, nhiều phố mới đã hình thành, hiện tại riêng nội thành đã có gần 900 phố. Tìm hiểu các phường, phố và việc đặt tên thì có thể thấy nhiều chuyện vui buồn nhưng đó cũng là một phần của lịch sử.
Từ phường đến phố Thăng Long thời Lý có thị bên cạnh thành. Thị là nơi dân chúng sinh sống, trong đó có các hoạt động thương mại còn thành là nơi ở và làm việc của vua quan, tuy nhiên thời nhà Lý chưa có phố. Phường là đơn (...) -
Tượng thần Tự do ở Hà Nội
27, Tháng Chín 2018, bởi Cong_Chi_NguyenTượng Nữ Thần Tự Do thứ ba ở đâu? Trước đây khoảng 70 năm, hầu như ai cũng cho rằng chỉ có duy nhất một tượng Nữ Thần Tự Do ở Mỹ. Kỳ thực có đến 3 cái. Tuy nhiên, trên thế giới hồi ấy trong thực tế chỉ còn lại hai tượng Nữ Thần Tự Do mà thôi: Một là pho tượng khổng lồ đứng sừng sững như là một kỳ quan của nhân loại trên cù lao “Liberty Island” ngoài cảng khẩu của đô thị New York. Hình ảnh của nó quá phổ thông nên ai cũng biết. Hai là pho tượng phiên bản nhỏ hơn dựng trên sông Seine nơi cầu Grenelle ở Paris. Tượng này ít người biết (...)
-
ĐỀN NGỌC SƠN: VỀ ĐỊA CHÍ VÀ DỊCH CÂU ĐỐI (Kỳ 2)
5, Tháng Chín 2018, bởi Cong_Chi_NguyenCâu đối là một thể loại sáng tác văn học đặc biệt có những câu ý tứ bộc lộ ngay trên bề mặt từ ngữ trong câu, nhưng cũng nhiều câu thông tin cô đọng, ý tứ thâm thúy, chỉ những người “trong cuộc”, hoặc biết rõ tình huống ấy, mới thấu hiểu.
Mọi người đều biết những câu đối của các bậc thầy như các cụ Nguyễn Khuyến và Tú Xương, trên mặt chữ nghĩa là mừng, khen nhưng trong thâm ý là trách, khiến trong cuộc người thì hả hê, kẻ thì xạm mặt. Đó là vì câu đối thường bao hàm cái gọi là “ý tại ngôn ngoại”, nghĩa là cái “ý vị” của nó được chứa đựng (...)