Chùa Cự Linh (Ngọc Trì)

Chùa Cự Linh (Ngọc Trì) có từ thế kỷ XVIII. Tên chữ: Cự Linh Tự. Xếp hạng: Di tích quốc gia (1990). Vị trí: 2WC2+HF, số 467 đường Bát Khối, Long Biên, Hà Nội, Việt Nam. Cách Ga Hà Nội: 7 km (hướng 3h). Trạm bus lân cận: Đd chùa Cự Linh (xe 47A, 47B), Đd Aeon Mall Long Biên (40, 47B, 52B, 98, 100, 106).

Địa lý

Thôn Ngọc Trì trước tháng 8-1945 là một làng nhỏ của xã Cự Linh, tổng Cự Linh, huyện Gia Lâm, phủ Thuận An, tỉnh Bắc Ninh. Tên chữ Ngọc Trì có nghĩa “Ao ngọc” và tên Nôm “làng Đìa” đều ghi dấu một vùng xưa kia có nhiều ao, đầm và ngoài ra đất đai lại rất màu mỡ do nằm ven sông Hồng.

Tháng 5-1961, xã Cự Linh cùng các xã khác trong huyện Gia Lâm được chuyển về thành phố Hà Nội. Vùng này ngày nay đã bị đô thị hóa mạnh mẽ. Thôn Ngọc Trì cũ trở thành tổ 7 của phường Thạch Bàn, thuộc quận Long Biên mới được thành lập tháng 11-2003.

Cổng chùa Cự Linh. Photo NCCong ©2015

Lược sử

Chùa làng Ngọc Trì có tên chữ là Cự Linh Tự. Chùa khởi dựng từ khoảng thế kỷ XVIII trên một khoảnh đất bên cạnh ngôi đền Trấn Vũ nhưng mặt quay ra phía giáp chân đê sông Hồng, nay gọi là đường Bát Khối. Vào đầu thập niên 2010 chùa đã được đại trùng tu.

Theo quyết định số 1539/QĐ ngày 27-12-1990 của Bộ trưởng Bộ Văn hoá và Thông tin, chùa Cự Linh đã được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Phương đình chùa Cự Linh. Photo NCCong ©2015

Kiến trúc

Tam quan chùa xây đơn giản 2 tầng, nhìn ra chân đê sông Hồng ở phía tây nam, hai bên cổng có đắp nổi hình cặp hộ pháp. Trước sân chùa là một phương đình 2 tầng 8 mái có treo quả chuông to mới đúc. Bên phải sân là lối đi ra cổng, vườn tháp và cửa ngách mở về phía tây bắc. Bên trái sân và phương đình là dãy nhà tả vu, chủ yếu để phục vụ Phật tử và khách thập phương.

Phật điện chùa Cự Linh. Photo NCCong ©2015

Chùa chính gồm 3 tầng 8 mái, mặt quay về phía tây nam. Du khách theo bậc thềm rộng đi lên tầng hai vào toà tiền đường 7 gian, kết nối với thiêu hương thượng điện 5 gian thành hình chuôi vồ; bên trong bài trí đầy đủ một hệ thống tượng Phật giáo Bắc tông. Tầng dưới rất rộng; bên hữu là chùa cũ 5 gian nay thờ Mẫu, cũng có mặt bằng xây dựng hình chuôi vồ nhưng nhỏ hơn. Khoảng giữa 2 toà nhà này có cửa hậu dẫn đến tấm bia đá cổ dựng ở phía sau nhà thờ Mẫu, cạnh lối ăn thông sang ngôi đền Trấn Vũ.

Tiền đường cũ chùa Cự Linh. Photo NCCong ©2015

Di sản

Trong chùa Cự Linh sau khi đại trùng tu thì tất cả các pho tượng Phật giáo đều tô lại hoặc làm mới với kích thước to hơn cũ. Hiện nay chỉ còn các pho tượng ở trong nhà thờ Mẫu và một số đồ tế khí làm bằng đồng, gỗ, sứ là được bảo lưu nguyên vẹn như cũ. Theo các chuyên gia, phần lớn các cổ vật trong chùa được tạo tác vào thế kỷ XVIII thời Lê và thế kỷ XIX thời Nguyễn.

Trong tiền đường cũ chùa Cự Linh. Photo NCCong ©2015

Di tích lân cận

• Chùa Nghiêm Quang: 2VFQ+CQ, số 205 đường Bát Khối, phường Long Biên.
• Chùa Thổ Khối: 2W54+58, đường ĐT378, phường Cự Khối.
• Đền Trấn Vũ (Ngọc Trì): 2WF4+C9, ngõ 279 Thạch Bàn, phường Thạch Bàn.
• Đình làng Nha: 2VCX+H4, đường ĐT378, phường Long Biên.
• Đình làng Trạm: 2VFQ+8W, số 205 đường Bát Khối, phường Long Biên.
• Đình Thổ Khối: 2W54+87, đường ĐT378, phường Cự Khối.
• Thiền viện Trúc Lâm Sùng Phúc: 2W64+H8, đường ĐT378, phường Cự Khối.

©NCCong 2015-2020, Cu Linh pagoda